Hoeve Groot Amelgem

Tekst van Hoeve Groot Amelgem (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40179)

Hoeve "Groot Amelgem", in de loop van de 12de en 13de eeuw (1246) verwierf de abdij van Grimbergen geleidelijk een belangrijk domein (oorspronkelijk een gallo-romeins(?) en in de 4de eeuw een Frankisch goed) dat door de feodaliteit verbrokkeld was. Aanvankelijk verenigd in een hof met een eigenkerk en twee watermolens, werd de uitbating einde 17de eeuw gesplitst in twee boerderijen. Samen met de hogerop gelegen kapel, het in de diepte gelegen "Klein Amelgem" en het ten zuiden gesitueerde "Neerhof" (Wemmel), een merkwaardig ensemble dat in een ongerept heuvellandschap bewaard is gebleven.

"Groot Amelgem", zelf ingeplant op een heuvelrug, omvat een boerenhuis uit de 17de eeuw, een stalvleugel uit de 18de eeuw, de ietwat verder gebouwde zogenaamde "Duivelschuur" van 1636 en een alleenstaand bakhuisje.

Complex boerenhuis met een twee verdiepingen hoge langsvleugel met zeer steil en mank zadeldak (pannen) op geprofileerde houten modillons en een ertegen aanleunend dwarsgebouw met zadeldak (pannen), vermoedelijk begin 17de eeuw opgetrokken (ten tijde van het prelaatschap van Ch. Outers 1613-1647) na de verwoesting tijdens de troebelen van einde 16de eeuw. Witgekalkte baksteenbouw met zandstenen hoekstenen. Weinig of geen sporen van de oorspronkelijke muuropeningen. Wel resten van een zandstenen deuromlijsting met negblokken en kwarthol profiel. Rechterzijpuntgevel met vlechtingen en grote schouderstukken met consooltjes in de vorm van een gebeeldhouwd mensenhoofd, zeer goed bewaard aan de achtergevelzijde. Dwarsgedeelte met zijpuntgevels afgewerkt met vlechtingen en eenvoudige schouderstukken; in de achtergevel een dichtgemetseld venster met negblokken.

Stallingsvleugel met afgesnuit zadeldak (pannen), uit de 18de eeuw; baksteenbouw op een zandstenen plint; links, een steekboogdeur met kwarthol profiel (een bakstenen stijl) en rechts een rechthoekige deur met negblokken en consoolprofiel onder de latei.

Alleenstaande schuur met zadeldak (pannen), zogenaamd "Duivelschuur" wegens de legende die eraan verbonden is, en daterend van 1637 doch naar verluidt ingekort(?) en gedeeltelijk heropgebouwd in de 19de eeuw mits hergebruik van het afbraakmateriaal. Bak- en zandsteenbouw. Westzijpuntgevel met een hoge onderbouw van zandsteen en een met speklagen verrijkte bovenbouw; afgeschuinde rondbooginrijpoort met negblokken en jaartal 1636 op de middelste boogsteen. Oostzijpuntgevel van zandsteen met een gelijkaardige poort doch de boog van zeer kleine baksteentjes; erboven, een dichtgemetseld vierkant venster met posten en negblokken van een soort ijzerzandsteen. In de van steunberen voorziene noordlangsgevel, een zeer fraai, nog gotisch geprofileerd rondboogdeurtje met consooltjes en een uitgewerkte sluitsteen.

Alleenstaand bakhuisje van baksteen met zadeldak (pannen) afgewerkt met vlechtingen.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Groot Amelgem [online], https://id.erfgoed.net/teksten/40179 (geraadpleegd op ).