Parochiekerk Sint-Pancratius

Tekst van Parochiekerk Sint-Pancratius (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39908)

Klein gebouw van zandsteen met omringend kerkhof en kerkhofmuur, ingeplant op een kleine heuvel.

De plattegrond ontvouwt een westtoren, een driebeukig schip en een rechthoekig koor met driezijdige sluiting, flankerende sacristieën en ten noordwesten een doopkapel.

Merkwaardige romaanse toren uit de 12de eeuw, vermoedelijk opgetrokken op de onderbouw van een bredere slottoren uit de 11de eeuw; zandsteenbouw in onregelmatig verband, met meerdere versnijdingen zodat het gebouw naar boven toe verslankt; voorts verrijkt met cordons en rondboogvormige galmgaten en bekroond met een ingesnoerde naaldspits. Tegen de begane grond, een leien afdak gestut door de steunberen, zodat een ingangsportaal ontstaat, met ten zuiden een einde 17de eeuw aangebrachte rondboogdeur in een sober bewerkte barokke omlijsting.

Interieur (opgehoogde begane grond) voorzien van een kruisgewelf opgevangen door vier (preromaanse?) zuiltjes met kubuskapiteel, het noordwestelijke versierd met een ramkop en een dubbele rij ruitmotieven.

Twee traveeën breed schip met drie beuken, dat een verbreding is van de romaanse, eenbeukige kerk, daterend van 1770 (jaar en namen van de pastoor, de drossaard en verscheidene notabelen ingegrift in een steen van de westbuitenmuur). Hallenschip overdekt met een stucplafond gedateerd ANNO 1770 en verlicht door middel van tweevoudige rondboogvensters (restauratie).

Gotisch koor van twee traveeën met stompe driezijdige sluiting geritmeerd door steunberen met versnijdingen, uit de eerste helft van de 16de eeuw; overwelving door middel van bakstenen kruisribgewelven met hulpribje. De geprofileerde zandstenen ribben lopen uit op schalken, afgelijnd door een doorgetrokken cordon.

Restauratie rond 1920. Recentere sacristieën tegen het koor, en halfronde doopkapel in het verlengde van de noordzijbeuk, van ongeveer 1920.

Mobilair. Beeldhouwwerk (17de-eeuws?) in volkse trant; barokke zijaltaren (einde 17de eeuw), het zuidelijke afkomstig van de Brusselse Zavelkerk; preekstoel en biechtstoelen, 18de eeuw; Louis XV-orgel gedateerd AN 1759; talrijke grafstenen, 17de-eeuws († 1655, † 1668) en voornamelijk 18de-eeuws.

  • LEMAIRE R.M., persoonlijk archief.
  • LEMAIRE R., Les origines du style gothiques..., Brussel, 1906.

Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Pancratius [online], https://id.erfgoed.net/teksten/39908 (geraadpleegd op ).