De Lelie

Tekst van De Lelie (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/3978)

Voormalig ambachtshuis "De Lelye", in de volksmond ook genaamd "De vier Winden", eertijds kamer van het schippersambacht, heden deel van het Volkskundemuseum.

Fraai ambachtshuis met vijf traveeën en drie verdiepingen plus insteekverdieping onder zadeldak (nok loodrecht op de straat), gebouwd in 1579 en gerestaureerd in 1952-55. Trapgevel in renaissancestijl met witte natuurstenen parement met gebruik van blauwe hardsteen. Gevelfront voornamelijk opgevat volgens het systeem van de traditionele skeletstructuur: volledig opengewerkt met hoge gekoppelde kruiskozijnen.

Renaissance-invloeden merkbaar in benedenverdieping waar de smalle penanten versierd zijn met een typisch Antwerps ornament: het wortelmotief van C. Floris de Vriendt; en in de bovengevel en top waar de geledingen door entablementen worden aangeduid: verscheidene fasciae, onversierde fries en kroonlijst. Daarnaast ook in de weelderige sculpturale versiering van de top: twee iets meer dan levensgrote figuren vormen de vleugelstukken van de onderste geleding. Met hun respectievelijke attributen, het roer en het anker, gelden zij als symbolen van het schippersambacht. Vier gebeeldhouwde koppen stellen de noord- zuid, oost- en westwinden voor. Obelisken en sierbollen bevinden zich op de tweede en derde trap. Topbekroning door een driehoekig fronton; eertijds zou hierop het beeld van Sint-Niklaas, patroonheilige van het schippersgilde, geprijkt hebben. Doorbreking van de top door middel van traditionele drielichten; het middenluik in een rondboogvormige omlijsting.

Merkwaardige blauwe hardstenen deuromlijsting in barokstijl uit het derde kwart van de 17de eeuw: geblokte rondboog op barokpilasters met kapiteel en basement: de sleutel verloopt in gebogen waterlijst die eindigt in krulmotieven en gecantoneerd wordt door korte strekse waterlijstjes. Bovenlicht in een grillige en geprofileerde omlijsting met vleugelstukken en bekroond door gebogen waterlijst met strekse uiteinden en met gecanneleerde sluitsteen.

Achtergevel: trapgevel met natuur- en bakstenen parement, vrij gereconstrueerd in 1952-55.


Bron: GOOSSENS M. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A., STEYAERT R., ILLEGEMS P. & DE BARSÉE L. 1976: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3na, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Goossens, Miek
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Lelie [online], https://id.erfgoed.net/teksten/3978 (geraadpleegd op ).