In en rond de Sint-Pieterskerk van Esen zijn verschillende relicten die herinneren aan de Eerste Wereldoorlog. In de rechterzijbeuk van de kerk: een glasraam en retabel voor militaire en burgerlijke slachtoffers van Esen en een gedenkplaat en memento voor het 8ste/18de Linieregiment. Buiten, rechts naast de kerk een H. Hartbeeld, opgedragen aan de militaire en burgerlijke slachtoffers van de gemeente.

Kenmerken

Driedelig, spitsboogvormig lancetvenster versierd met maaswerk. Bovenste deel: drie engelen waarvan twee met wapenschilden, rechts schild met hamer en tang, links schild met drie dobbelstenen, die resp. 2, 5 en 4 aangeven. Daaronder drie horizontale registers verdeeld over de drie vensters met de volgende voorstellingen: bovenaan tronende God de Vader met de H. Geest als duif erboven, links en rechts de engelen en de heiligen en het doek van Veronica met het aangezicht van Christus.
In het midden Christus aan het kruis, dat wordt ondersteund door twee engelen en geplaatst is tegen de achtergrond van een mandorla. Links Maria en Petrus, rechts Johannes die het hoofd van een gekwetste soldaat in de handen neemt. Op de achtergrond een vernielde stad.
Onderaan drie wapenschilden: 'West-Vlaanderen', 'Eessen' en 'België'.
Op de linkerkant Dit altaar en venster werden gejond door de dankbare parochianen ter gedachtenis der soldaten en burgerlijke slachtoffers van Eessen, gevallen binst de oorlogsjaren 1914-1918'. Op de rechterkant: 'Majorem hac dilectionem nemo habet ut animam suam ponat quis pro amicis suis Joan. XV, 13'. 'Hun heldendood Ons 't leven bood'. In het midden: een kruis met 'AVV VVK' op aangebracht. Alles is omgeven door een band met eikebladeren.
H. 352 cm x Br. 250 cm

• JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.