In en rond de Sint-Pieterskerk van Esen zijn verschillende relicten die herinneren aan de Eerste Wereldoorlog. In de rechterzijbeuk van de kerk: een glasraam en retabel voor militaire en burgerlijke slachtoffers van Esen en een gedenkplaat en memento voor het 8ste/18de Linieregiment. Buiten, rechts naast de kerk een H. Hartbeeld, opgedragen aan de militaire en burgerlijke slachtoffers van de gemeente.

Kenmerken

Houten drieluik met vaste panelen en verhoogd middendeel, een geprofileerde omlijsting met laurierbladlijst en ondersteund door een vooruitspringende lijst. De bovenhoeken van de panelen zijn opgevuld met bloemen. In het midden een beeldhouwwerk in hoogreliëf: een zittende Maria met bedroefd gelaat, zij houdt het dode lichaam van Christus op de schoot.
Op de zijpanelen zijn er perkamentrollen met een lauriertak erboven geschilderd. Zwarte letters op witte achtergrond en rode initialen. Ertussen laurier- en eiketakken. Op de linkerkant: een kruisje, in het rood 'Burgerlyke oorlogsslachtoffers', de namen alfabetisch gerangschikt in twee registers. Op de rechterkant: een kruisje, in het rood 'Gesneuvelde soldaten', de namen alfabetisch gerangschikt in twee registers, daaronder: 'Grootere liefde heeft niemand dan deze: dat hy zyn leven aflegge voor zyne vrienden (Jo. XV, 13). Welnu, de soldaat die sterft om zyne broeders te redden, om den autaar en heerd in zijn vaderland te verdedigen beoefent dezen hoogen graad van naastenliefde en God zal die helfdhaftigheid loonen ...'. 'Kardinaal Mercier'.
H. 139 cm x Br. 238 cm

• JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.