Zetel van de heerlijkheid Bijgaarden, aanvankelijk in het bezit van het gelijknamige, sedert begin 12de eeuw vermeld geslacht, daarna door huwelijk verworven door de Brusselse familie Estor, begin 17de eeuw gekocht door G. de Boischot, door huwelijk in 1720 verworven door C.F. de Königsegg-Rothenfels, voor wie ze tot markizaat wordt verheven; door huwelijk een tijdlang eigendom der graven Tour-Taxis, wordt het domein meerdere malen verkocht in de loop van de 19de eeuw en uiteindelijk in 1903 gekocht door R. Pelgrims.

Heden is het een met een brede ringgracht omspoeld domein met bospartijen, terrassen en tuinen (architect Fuchs, 1903 en volgende), toegankelijk via een brug en poortgebouw en voorzien van een gerestaureerde woonvleugel en donjon.

Poortgebouw, geflankeerd door ronde hoektorens, in kern opklimmend tot de 14de eeuw en aangepast in traditionele bak- en zandsteenstijl met laat-renaissance reminiscenties circa 1640; in 1906 werden de ertegen aanleunende schuren afgebroken en vervangen door een haakse aanhorigheid in dezelfde bak- en zandsteenstijl (architect Jamar); de brug, gedragen door vijf gedrukte rondbogen van zandsteen, werd met afbraakmateriaal van de Sint-Servaaskerk van Schaarbeek opgetrokken naar ontwerp van architect De Vigne. Tweelaags poortgebouw afgedekt met een schilddak (leien), en de flankerende torens onder kegeldak (leien); speklagen en kruisvensters van zandsteen waar onder sommige bekroond met een gebogen fronton; rondboogpoort ingeschreven in een rechthoekige omlijsting met geringde zuilen en entablement, bekroond met een tussen volutes gevatte en met fronton bekroonde wapensteen (de Boisschot); blazoen Zierotin en Königsegg in de medaillons.

Het kasteel met geïntegreerde kapel (rechts), heeft een woonvleugel van twee bouwlagen en negen traveeën onder schilddak (leien), opklimmend tot de 17de eeuw (cartouches anno/ 1656?); na een eerste, zachte restauratie kort na 1903 (architecten Samijn en P. Saintenoy) werd het na 1910 meer ingrijpend aangepast en vergroot enerzijds met het uitspringend linkergedeelte, gedomineerd door de donjonachtige bekroning, en verfraaid met trap- en volutengevels met hergebruikte architectonische onderdelen, onder meer een geveltop ANNO 1660 en een geblokte rondboogdeur met houten makelaar van 1664, en anderzijds met de uitspringende travee rechts en het lage polygonale traptorentje bij de kapel; bij die gelegenheid kregen de vensters van de oude vleugel hun kruiskozijnen en werden de spitsboogvensters en de trapgevel in de kapeltravee aangebracht.

Zorgvuldig gerestaureerd, aangepast en gestoffeerd interieur met rijke, voor het publiek opengestelde kunstverzameling. Blijkbaar oorspronkelijke keukeninrichting uit de 17de eeuw.

De vierkante donjon, heden met drie bouwlagen boven een souterrain, klimt op tot de 14de eeuw, doch werd eveneens in de jaren 1910-30, gerestaureerd en heropgebouwd van halverwege de derde bouwlaag; gekanteeld platform met ronde spietorentjes in overstek. Wapensteen (de Lannoy en de Boisschot) boven de latere rondboogdeur, van de gesloten onderbouw afgedekt met een bakstenen tongewelf.

Spiltrap in de zuidhoek. Oorspronkelijke rechthoekige deur naast een smal venster op de eerste verdieping, overluifeld met een bak- en zandstenen kruisgewelf met wapen der Bigards in de sluitsteen; schoorsteen uit de 15de eeuw. Gerestaureerde bovenverdieping II en III, afgedekt met moer- en kinderbalken; aantal oorspronkelijke elementen op II en kopiërende neogotische inrichting op III.

Her en der in het park werden gerecupereerde bouwkundige onderdelen van afbraken opgesteld, onder meer een bogenrij afkomstig van het voormalig hotel van Hoorn in Brussel en zeilen van de plaatselijke abdij.