Sint-Alenatoren

Tekst van Sint-Alenatoren (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38938)

Overblijfsel van een waterburcht, die aanvankelijk bezit was van het Brusselse geslacht van Heetvelde en een leen vormde van het land van Gaasbeek; einde 15de eeuw wordt het goed gekocht door het bisdom Kamerijk, in 1608 door L. Clarisse, in 1692 door de prins van Vaudemont en uiteindelijk, in 1777 door J.C. Viron, wiens nakomelingen de voor een groot deel reeds afgebroken burcht verder slopen en vervangen door een nieuw kasteel.

Ronde bakstenen toren, afgedekt met een kegeldak en voorzien van smalle rechthoekige vensters omlijst met zandsteen, doorgaans vermeld als opklimmend tot de 13de eeuw, wat moeilijk kon worden nagegaan gezien de ontoegankelijkheid van het interieur. Inplanting op een eiland te midden van een vijver, die naar verluidt de fundamenten van de door ronde hoektorens geflankeerde middeleeuwse burcht bewaren (zie A. Wauters en iconografie).

Op de helling ertegenover werd in 1862 een nieuw kasteel gebouwd naar plannen van J.P. Cluysenaer; fraai gebouw van twee bouwlagen en negen traveeƫn, gemarkeerd door hoektorens, risalieten en spietorentjes met speelse bekroningen en gevels geaccentueerd door de hoekstenen en blindboogjes van zandsteen. Heden in gebruik als gemeentehuis.

Links ervan de voormalige kasteelaanhorigheden, respectievelijk paardenstallen (1851, J.P. Cluysenaer) en hoeve, in gebruik als politiekantoor, rusthuis en restaurant. Speelse uitwerking der voorgevels met blindboogjes in overstek, kantelen en als donjons opgevatte risalieten. Eenvoudiger opvatting van de gevels aan de binnenplaatszijde. Bouwjaar 1889 en leus "Palma manet virum" met wapenschild op de poorttoren van de hoeve. Onoordeelkundige verbouwing (politiepost) en hervoeging met cementmortel zijn spijtigerwijze aan de gang.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Alenatoren [online], https://id.erfgoed.net/teksten/38938 (geraadpleegd op ).