Landbouwstokerij Van Damme

Tekst van Landbouwstokerij Van Damme (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36707)

Oprichting in 1862 van een graanjeneverstokerij bij een bestaande hoeve. Landelijk complex van het semigesloten type dat in oorsprong waarschijnlijk opklimt tot de 18de eeuw met aanpassingen en uitbreiding van de gebouwen in de tweede helft van de 19de eeuw en eerste helft van de 20ste eeuw.

Zijdelings aan de straat palend boerenburgerhuis aan de noordelijke erfzijde, voorheen een boerenwoning van één bouwlaag met voorgevel op het gekasseid rechthoekig binnenerf; naar verluidt in 1926 verlengd en verhoogd met een bovenverdieping onder schilddak (Vlaamse pannen, nok loodrecht op de straat). Heden grotendeels beraapte bakstenen lijstgevel achter smalle voortuin. Witgeschilderde bepleisterde cordonlijst en cirkelmotieven op de borstwering, platte banden rond en tussen de rechthoekige bovenvensters en imitatiehoekkettingen. Vlakke rechthoekige hardstenen deuromlijsting. Naar het zuiden georiënteerde gecementeerde erfgevel met rechthoekige muuropeningen, zelfde hardstenendeuromlijsting en een bijgevoegde keuken onder plat dak.

Westelijke erfzijde: aan de straat palende dwarsschuur met rechthoekige doorrit en koestallen op mestputten. Lange, gewitte bakstenen vleugel onder zadeldak (Vlaamse pannen). In 1911: houten zoldering vervangen door troggewelven tussen ijzeren liggers en dak vernieuwd; jaartal 1911 vroeger in windwijzer met paard en ruiter boven doorrit, vervangen door nieuwe windwijzer zonder jaartal. Aalpomp tegen de straatgevel met getrapte daklijst. Licht getoogde staldeuren en vensterluiken in de erfgevel; grote zandstenen hoekblokken tot halverwege de inrijpoort. Ten zuiden tegenover de woning: lage, rode en gele bakstenen varkensstallen met pannen zadeldak uit begin 20ste eeuw. Kleine bijbouw in de hoek r. (magazijn) met lage vierkante schoorsteen.

Eigenlijke graanstokerij met ronde bakstenen schoorsteen in de noordoostelijke hoek van het erf, haaks ingeplant naast de woning en eraan palend. In 1947 vernieuwde stoomketel afkomstig van een melkerij: horizontale stoomketel van 1910 met één inwendige gegolfde vuurhaard van constructie Jumet, fabricage nr. 1994; twee veiligheidskleppen met hefboom en tegengewicht. Stoommachine van 1890 van het merk: Tangye "Soho" Governor Birmingham. Stoomaandrijving via transmissie-as van de maalderij, het transport van graanzakken en de woken. Houten maalstoel op de graanzolder. Ambachtelijke stookinstallatie met stookkolom en alambiek. Het stoken vindt plaats in het winterseizoen gedurende drie dagen per week.

  • Stokerij Van Damme sinds 1862, brochure 1987.

Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Landbouwstokerij Van Damme [online], https://id.erfgoed.net/teksten/36707 (geraadpleegd op ).