Croesmolen, gelegen aan het einde van een geasfalteerde oprit. De benaming is mogelijk afkomstig van het Vlaamse woord croos: aanwas, vermeerdering, intrest, rente. Vandaar Croesmolen in de zin van opbrengstmolen, afhangend van de abdij van Herkenrode, die door verhuring en pacht opbrengst opleverde.

Op de Ferrariskaart (1771-77) wordt hij als Moulin de Vliermael vermeld en aangeduid als een complex van losstaande bestanddelen met molenhuis en twee evenwijdige stallen; in de Atlas van de Buurtwegen (1846) met molen-, bakhuis, twee genoemde stallen en een dienstgebouw ten noordoosten van het bakhuis. De huidige aanleg komt overeen met die in de Atlas van de Buurtwegen, aangevuld met een schuur en een haakse aanbouw bij het molen(aars)huis, maar zonder dienstgebouw ten noordoosten confer supra.

Bestanddelen gegroepeerd rondom een erf met resten van de oorspronkelijke kasseien en mestvaalt. Onduidelijke oorsprong; wel vermelding in 1380; gevelsteen van 1688 met wapen van abdis Claudia de Merode, wijzend op het eigendomsrecht van de abdij van Herkenrode en als dusdanig verkocht in 1798 aan een Maastrichtenaar. In 1843, werken aan de moleninstallatie. Vanaf 1881 tot heden, agrarische functie van de gebouwen, na het slopen van de moleninstallatie.

Ten noorden, molen(aars)huis (nok loodrecht op de Mombeek) in wit beschilderde baksteenbouw met hoekbanden (kalk of mergel?), in Maasstijl, met kern uit eind 17de - begin 18de eeuw. Erfzijdegevel met overhoekse muizentandfries met dropmotief, rechthoekige deur in een vlakke kalkstenen omlijsting, gewijzigd venster en kalkstenen keldergat. Rechterzijgevel met S-vormige ankers, aandak en vlechtingen; kruiskozijn met gedicht bovendeel en benedendeel met negprofiel, in een vlakke kalkstenen omlijsting, met ontlastingsbogen van twee rollagen; kalkstenen gevelsteen met ruitvormig wapenschild van abdis Claudia de Merode van de abdij van Herkenrode (1688); daarboven gedicht houten kozijn. Linkerzijgevel aan de Mombeek met hardstenen onderbouw. Asgat van de molenboom in een vlakke hardstenen omlijsting.

Haakse, vernieuwde bakstenen aanbouw, voorheen in vakwerk (resten met bakstenen vullingen in zijgevel), in kern uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Ten oosten, bakhuis van twee traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse pannen) uit de eerste helft van de 19de eeuw. Stijl- en regelwerk met witbeschilderde bakstenen vullingen; waarschijnlijk oorspronkelijke muuropeningen; verdwenen bakoven.

Achter het bakhuis: waterput onder pannen afdakje. Aan weerszijden van het erf, twee dienstgebouwen in stijl- en regelwerk met witbeschilderde bakstenen vullingen onder zadeldaken (Vlaamse pannen), uit de 18de eeuw: ten westen, een stal met hooizolders van acht traveeën en anderhalve bouwlaag; ten zuiden, een stal met dwarsschuur van een onbepaald aantal traveeën en anderhalve bouwlaag (gewijzigd gebint). Verderop ten zuiden, open schob onder zadeldak (Vlaamse pannen) uit de tweede helft van de 19de eeuw, waarschijnlijk eertijds een schuur in vakwerk; achtergevel met sporen van stijl- en regelwerk met bakstenen vullingen.