Parochiekerk Sint-Alfonsus

Tekst van Parochiekerk Sint-Alfonsus (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/31732)

Neoclassicistische zaalkerk, gebouwd in 1841-44 naar ontwerp van L. Jaminé (Hasselt) als succursale van de kerk van Haren; pas in 1844 wordt Bommershoven een zelfstandige gemeente. De kerk vervangt de oudere Sint-Annakapel, die op dezelfde plaats stond, doch met een enigszins andere oriëntering, zoals aangeduid op de Ferrariskaart (1771-77) en in de Atlas van de Buurtwegen (1844). Torenspits van 1885 naar ontwerp van Bricteux. De kerk ligt wat hoger dan het straatniveau en is omringd door het voormalige, ommuurde kerkhof, thans leeg op een paar oude grafkruisen na. De plattegrond beschrijft een schip van vier traveeën met ingebouwde toren, een koor van een rechte travee met halfronde sluiting, sacristie aan de noordzijde van het koor, en aan de zuidzijde van het koor het oratorium van de kasteelheren van Bommershoven.

Bakstenen gebouw onder zadeldak (leien), de gevels versierd met bakstenen pilasters met mergelstenen lijstkapiteel, die een gekorniste, mergelstenen kroonlijst dragen. Bakstenen rondboogvensters met doorlopende, hardstenen lekdrempels. De voorgevel is voorzien van een middenrisaliet, waarin het rechthoekig portaal in een geprofileerde, hardstenen omlijsting met entablement; erboven een hardstenen oculus met ijzeren roedeverdeling. De toren is voorzien van een gelijkaardige oculus, en in elke zijde een rondboogvormig, bakstenen galmgat met hardstenen imposten, ingeschreven in een verdiept gevelvlak; ingesnoerde naaldspits (leien).

Het oratorium van de kasteelheren is een rechthoekige constructie onder zadeldak, baksteen, met hoekbanden van hardsteen. De noordoostelijke gevel is voorzien van een risaliet, afgelijnd met mergelstenen hoekbanden, en voorzien van een driehoekig fronton met timpaan van mergelsteen en hardstenen wapenschild van de familie Naveau de Marteau; rondboogvenster in een hardstenen omlijsting met negblokken. Hardstenen oculus en rechthoekige deur in hardstenen omlijsting in de zuidoostelijke gevel.

Bepleisterd interieur. Gedrukt tongewelf op gordelbogen, gedragen door een zwaar, gekornist entablement op gekoppelde Ionische pilasters. Rondboogvormige scheiboog tussen schip en koor.

Mobilair: twee schilderijen op doek in het oratorium: Calvarie en Onze-Lieve-Vrouw met Sint-Anna (18de eeuw?). Beeld van Sint-Sebastiaan, gepolychromeerd hout, door De Tombay, Luik (circa 1842); beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, gepolychromeerd hout (circa 1900); Calvarie, beschilderd hout. Altaar, afkomstig van de Heilige Kruiskerk van Luik, gemarmerd hout (begin 18de eeuw); tabernakel, imitatie eik, Lodewijk XIV (eerste helft 18de eeuw). Biechtstoel, neoclassicistisch, eik, voorzien van drie nissen waarin reliekhouders (eerste helft 19de eeuw). Preekstoel, eik, neo-Lodewijk XIV (eerste helft 19de eeuw). Orgel en doksaal, eik (midden 19de eeuw). Doopvont, hardsteen met messing deksel, gedateerd 1861. Kerkbanken, eik (tweede helft 18de eeuw) in het oratorium. Grafsteen van Anna Cecila Wilsens (✝ 1718); in het oratorium, grafstenen: van Willem van Manshoven (✝ 15..) en zijn vrouw Anna van Hinisdael (✝ 1558); van Joseph Magnee (✝ 1829) en familieleden met acht kwartieren.

Grafkruizen op het kerkhof: van Willem Gilisen (✝ 1666), geplaatst door zijn echtgenote Anna Pipeleers; met vermelding van Terhove, twee wapenschilden en datering 1669; van [...]Gielis (✝ 1652), zijn vrouw Catharina Geysen (✝ 1636) en Catharina Tercaeffs (✝ 1636).

  • Limburg, 16, 1935, pagina 225.
  • DANIELS P. & PAQUAY J., Inventaire archéologique des objets existant dans les édifices publics, Hasselt, 1914-1919, pagina's 13-16.
  • DRIESEN W., Bulletin de Commissions royales d'Art et d'Archéologie (Brussel 1862-1942), Limburgse Referenties, 1, Hasselt, 1992, pagina 13.
  • GEUKENS B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Limburg, Kanton Tongeren, pagina's 18-19.
  • MEUL V. & JAMINE W., Van Waterstaatskerk tot Mijncité, Cultureel erfgoed in Limburg, 2, Hasselt, 1999, pagina 221.

Bron: PAUWELS D. & SCHLUSMANS F. met medewerking van MUYLDERMANS E. & ROMBOUTS J. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n4, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Alfonsus [online], https://id.erfgoed.net/teksten/31732 (geraadpleegd op ).