Menensepoort

Tekst van Menenpoort (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30393)

Menensepoort 24 juli 1927: plechtige inhuldiging in aanwezigheid van Koning Albert van het Brits gedenkteken van de Menensepoort, het meest beroemde van de Missing Memorials, door veldmaarschalk Lord Plumer. Dit "nationaal herdenkingsmonument" werd op initiatief van The Imperial War Graves Commission opgericht, nadat de Belgische regering op haar oorspronkelijke beslissing was teruggekomen de vernielde Hal als herdenkingsmonument aan de Britten te schenken.

Indrukwekkend poortgebouw geïnspireerd op de klassieke triomfboog, naar ontwerp van de Londense architect Sir Reginald Blomfield; gelegen ter hoogte van de gesloopte gelijknamige stadspoort, de plaats waarlangs de tienduizenden Britse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog vanuit de achterste linies doorheen de puinen van Ieper naar het front trokken. In de poortmuren zijn de 54.896 namen gebeiteld van Britse officieren en soldaten vermist voor 15 augustus 1917; de overige vermisten staan vermeld op de muur rondom het kerkhof Tyncot te Passendale en op de Missing Memorial te Ploegsteert. De tijdens de inhuldigingsplechtigheid door klaroenblazers uitgevoerde Last Post (taptoe van het Britse leger) is sindsdien een dagelijks avondceremonieel.

Poortgebouw op rechthoekige plattegrond, als stadspoort opgenomen in de vestinggordel. Bouwmaterialen: Portlandsteen en in veel mindere mate baksteen. Hoofdgevels uitziend op de Meensestraat ten westen en de Maarschalk Frenchlaan ten oosten: een brede travee met hoge rondbogige doorgang, tussen twee smallere travee met lagere rechthoekige voetgangersdoorgang. Classicistische gevelordonnantie: kolossale Dorische zuilen onder hoofdgestel met architraaf, fries met trigliefen waartussen schijven, en kroonlijst op klossen. Borstwering versierd met lauwerkransen; centraal paneel met opschrift "To the Armies of the British Empire who stood here from 1914 to 1918, and to those of their dead who have no known grave", respectievelijk bekroond door graftombe met lijkwade (zijde Meensestraat) en de Britse leeuw (zijde Frenchlaan). Boven de voetgangersdoorgangen: spiegels respectievelijk met opschrift "Pro Patria" en "Pro Rege".

Interieur: overwelving door middel van rondbogig tongewelf verlevendigd met casementen tussen de gordelbogen; verlichting door middel van ronde openingen. Lange muren, elk met doorgang via ontdubbelende trap opklimmend naar de buitengalerijen met kolossale Dorische pilasters. Laatst genoemde geven uit op een formeel aangelegd park ter hoogte van de vestingen.

  • COOMBS R., Before endeavours fade. A guide to the battlefields of the First World War, Londen, 1979 (3de ed.), p. 27-28.
  • Ieper en de frontstreek 1914-'18. Saillant d'Ypres. Ypres Salient. Ypern Bogen (kaart en index: CAENEPEEL A., ANNOOT R.), St.Niklaas, s.d., p. 72.
  • SCHEPENS L., In pace. Soldatenkerkhoven in Vlaanderen, Tielt-Amsterdam, (1974), p. 58-59.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Menenpoort [online], https://id.erfgoed.net/teksten/30393 (geraadpleegd op ).