De Cantelmolinie is gelegen nabij de Belgisch-Nederlandse grens, tussen de dorpskernen van Westkapelle en Sint-Anna-ter-Muiden (Nederland) en verloopt noord-zuidwaarts van het Oud Isabellafort (de Vrede) tot het Oud Sint-Donaasfort aan de Damse Vaart.

De aanleg ervan kadert in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) waarin de westelijke oever van het Zwin betwist gebied was geworden. In 1604 wordt Sluis ingenomen door de Verenigde Provincies en laat Spinola het Sint-Donaasfort bouwen, deels in het zeekanaal van Brugge naar het Zwin (grens Lapscheure/ Hoeke). De vijandelijke schepen moesten daar tot zinken gebracht worden voor ze de Damse vaart konden opvaren.

In 1622-1623 liet graaf Fontaine de verdedigingslinie langs de westelijke oever van het Zwin verder uitbouwen. Op het meest strategische punt voor de Zwinmonding, op de grondvesten van het in 1621 weggespoelde Sint-Jorisfort, voor de sluis op het Reigaer(t)svliet, bouwde men het Isabellafort met als voorpost het kleinere Sint-Theresiafort. Tussen het Isabellafort en het Sint-Donaasfort werd een vaart aangelegd met zeven bastionpunten telkens op 200 m van elkaar (de kogels van de musketten reikten immers maar 150 m ver, zodat er weinig gevaar bestond dat medesoldaten op de volgende redoute konden getroffen worden). In 1645 liet don Andrea de Cantelmo, gouverneur van Vlaanderen, de vaart verbreden en uitdiepen, vandaar de huidige benaming.

De linie werd versterkt met een aantal kleinere fortjes. Deze vierkante aarden omwallingen werden echter vlug geplaneerd. De linie evenals het kanaal zelf bleef sinds 1640 grotendeels ongewijzigd.