Kezelfort

Tekst van Kezelfort (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/27421)

Fort gebouwd onder het Hollands bewind door Hollandse vestingbouwers in 1822-24 als gedetacheerd werk van de vesting Oudenaarde. Het Koninkrijk der Nederlanden als bufferstaat tegen Frankrijk werd door middel van de negentien vestingen van de zogenaamde Wellingtonbarrière afgesloten. Onder meer de Schelde, één der toegangswegen van Frankrijk, werd beveiligd door vestingen, hier ten oosten van de stad Oudenaarde op Edelareberg.

Vijfhoekig symmetrisch werk met twee faces, twee flanken en een keel. Wallen van de faces en flanken waren ingericht voor geschut en uitgerust met barbetten op de saillant en de schouderhoeken. Onder de wallen bevonden zich twee bomvrije kazernes en kruitmagazijnen. Faces en flanken werden verdedigd door een droge gracht, voorafgegaan door een glacis. De keel werd verdedigd door een centraal reduit met flankerende gecreneleerde stenen beren. Ook de keelzijde van de gracht bestond uit een gecreneleerde galerij. Profiel van faces en flanken vertoonde een glacis, een beklede contrescarp met galerij, gecreneleerd op de saillanten en schouderhoeken, een droge gracht, een beklede escarp met gecreneleerde galerij, een aarden wal met borstwering en een terreplein. Het profiel van de keel vertoonde een gecreneleerde beer zonder glacis of wal. Het halfcirkelvormig bomvrij reduit met twee gekazemateerde bouwlagen en een gevechtsplatform erboven, gebouwd in 1823-24 werd reeds gesloopt in 1850. Het glacis is uitgerust met een uitgebreid permanent tegenmijnsysteem, bestaande uit luistergalerijen, met op regelmatige afstanden amorces om van daaruit tijdens een belegering de rameaux te kunnen graven. Heden zijn nog bewaard: de lunetvorm, de droge grachten en de beklede wallen met gecreneleerde galerijen, een onderaardse gang die de escarpgalerij verbindt met de contrescarpgalerij en tenslotte het tegenmijnstelsel, uniek in Vlaanderen.

Lusthuis van de familie Thienpont in de vorm van een neogotische toren met belvedère, volgens opschrift gebouwd in 1892, confer jaar- en wapensteen. Opvallende constructie op vierkante plattegrond met afgekante hoeken; twee bouwlagen boven souterrain en met sierlijke beglaasde belvedère boven het leiendak. Baksteenbouw met gebruik van natuursteen voor bossage in de onderbouw, hoek- en negblokken, omlijstingen, vensterverdelingen en decoratie. Registerindeling door kordonlijsten geaccentueerd. Per bouwlaag respectievelijk keuken, eetplaats, salon en belvedère.

Ten oosten op het domein, gietijzeren kiosk ingeplant op een heuveltje. Dienstgebouw, voorheen woning, van het type boerenhuis met witgekalkte gevel op gepikte plint onder overstekend zadeldak (pannen) gedragen door consoles, vermoedelijk uit het derde kwart van de 19de eeuw. Rechthoekige deur en beluikte vensters.

  • Simon Stevinstichting, onuitgegeven notities van R. Gils.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K., TACK A. & VERBEECK M. 1996: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Stad Oudenaarde met fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kezelfort [online], https://id.erfgoed.net/teksten/27421 (geraadpleegd op ).