Kazandmolen

Tekst van Kazandmolen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23314)

"Kazandmolen", heden in onbruik, met bedrijfsgebouwen van industriële "Molens Joye" en nieuw woonhuis, nabij het kanaal Roeselare-Leie en de spoorlijn Kortrijk-Brugge. Naamgeving naar vroegere herberg " 't Caeslant" (circa 1614). In 1773, houten staakmolen -een oliestampmolen- aan de toenmalige Bruanestraat (nu Mandellaan). Na een brand in 1810, bouw van de huidige stenen molen volgens opschrift 'Kazandmolen 1813'. Volgens een koopcontract van 1849: "een koorn- en oliewindmolen in steen, met schoon galerijen, woonhuis in twee woonsten, kelders, magazijnen, olieciterns, cichoryfabriek en ast in yzer met koperen platen, bloemserre..." Sinds 1905 uitbating door de familie Joye, eigenaar na de Tweede Wereldoorlog. Circa 1936 overschakeling op een dieselmotor. In 1954 brandt de molen uit, waarna bouw van een mechanische maalderij aan de straat. In 1955-1959, herstelling van kap, wieken, gaande en staande werk met betoelaging van Monumenten en Landschappen. Functionele, niet-historische herstelling, zie recuperatie van ijzeren koningsspil van de Lindemolen (Alveringem), en ijzeren bovenas (inscriptie: "Ijzergieterij De Prins van Oranje te ss Hage 1866 n 431") en houten vangwiel uit Malden (Nederland). Uitlenging en verdekkering van de roeden (vlucht nu 26 m). Inscriptie op het vangwiel: "Kazandmolen door Michel Joye Rumbeke heropgebouwd 1957/ Alfred Ronse molentechnicus ontwerper Gistel/ door Ch. Peel en zonen H. en G. Gistel en Rob Vandekerckhove Ingelmunster molenmakers uitgevoerd/ werken door E.L. Dufour architect secretaris van de K.C.M.L. Audergem overgenomen". Tussen 1973 en 1979, reinigen en hervoegen van het buitenmetselwerk. In 1984, vervangen van de buitensteen onder leiding van P. Goethals (Damme); probleem van waterinsijpeling echter onopgelost. Windbelemmering voor zogenaamd 'los draaien'.

Deels stelling- (westzijde) en bergmolen (oostzijde); berg afgegraven; metalen stelling uit de Tweede helft van de 19de eeuw. Rode baksteenbouw, witgekalkt voor de herstellingen van de jaren 1970-1980; typerende, deels boven elkaar gestelde steekbogige muuropeningen. Aan de stellingzijde, rechthoekige poort onder betonnen latei met naam en jaartal. Aan de bergzijde, dichtgemetselde korfboogpoort. Gebroken kap met kunstleien; Engels kruiwerk. Korenwindmolen met één maalstoel op de steenzolder; elektrische motoren. Olieslagerij op de benedenverdieping tot 1905. Links en rechts, uitbouw van rechthoekige opslagruimten, overwelfd door middel van bakstenen troggewelven op I-profielen; links met tegen de kuip uitgespaarde ruimte voor vliegwiel.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, cel monumenten en landschappen, archief, nummer 688.
  • CALLEWAERT F. 1990: De Kazandmolen te Rumbeke, Brochure Open Monumentendag, Roeselare.
  • DEVLIEGHER L. 1984: De molens in West-Vlaanderen, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 9, Tielt-Weesp, 342-343.

Bron: DE GUNSCH A., METDEPENNINGHEN C., TANSENS A. & VANNESTE P. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kanton Roeselare, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; Tansens, Annick; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kazandmolen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/23314 (geraadpleegd op ).