Locatie

Gelegen langs de Kasteelhoevestraat 2, circa 200m ten zuidoosten van de kerk van Stuivekenskerke, links naast de toegang van de Vicogne-hoeve.

Historische achtergrond

De site van "Le boyau de la mort" en "Le boyau du Cavalier" werden in 1922 door het Ministerie van Defensie beschermd als "Site de guerre". De Dodengang was oorspronkelijk ingegraven in de IJzerberm. Om het jaagpad langs de IJzer opnieuw operationeel te maken, werd de IJzerberm in 1924 verbreed en werd het huidige jaagpad aangelegd. De site werd voor een eerste keer hersteld in 1924 en was nog herhaaldelijke keren onderhevig aan herstellingswerken, onder meer in 1962, 1973, 1981, 1995 en 1998. De originele aardezakjes werden vervangen door cementzakjes. Sommige stukken van de Dodengang en terugkeergang waren versterkt met gevlochten takken en blinderingen van balken en planken, terwijl de bodem bestond uit lange stukken hout, met dwarslatten, die als loopplanken dienden. De bodem nu bestaat grotendeels uit een betonnen vloer, net zoals de originele trappen vervangen zijn door betonnen trappen. Ook de bres, die in de IJzerdijk geslagen werd tussen de Muizenval en de Duitse bunker, werd opgevuld. De prikkeldraadversperringen zijn verdwenen. Het oorspronkelijk onthaalgebouwtje uit de jaren '20 werd in 2001-2002 afgebroken en vervangen door een hedendaags bezoekerscentrum.

In 1924 werd op initiatief van de "Touring Club de Belgique" een granieten demarcatiepaal aan het sluitstuk van de Dodengang geplaatst. Dezelfde "Touring Club de Belgique" kon in de jaren '20 bekomen dat een nieuwe weg niet pal door de site zou aangelegd worden, maar om de site heen geleid werd. De Touring Club verkreeg eveneens de concessie over het domein (tot in 1993). Het beheer van de site was tot 1974 toegewezen aan het ministerie van Landsverdediging. In 1974 viel de site onder beheer van het ministerie van Financiën, tot het ministerie van Landsverdediging in 1994, na een juridisch steekspel over de concessie tussen het IJzerbedevaartcomité en de stad Diksmuide, aangewezen werd voor het onderhoud en de uitbating van de site. In juni 1992 werden de Dodengang en de nabijgelegen vervallen Duitse bunker bij ministerieel besluit als monument beschermd.

Beschrijving

Site met onthaalruimte (museum op 1ste verdieping en met panoramisch zicht over de site vanaf de 2de verdieping), diverse gedenktekens (waaronder een demarcatiepaal en een gedenkteken van Baugniet) en de loopgravenstelling. Het loopgravenstelsel bestaat uit een verdedigingsstelling, de “Cavalier” of “Ruiterschans” geheten, die in het oosten toegang verschaft tot de Dodengang zelf, in feite een ontdubbelde loopgraaf (1 loopgraaf met dwarswallen en 1 rechtlijnige terugkeergang). De dubbele loopgraaf mondt op zijn beurt uit in een verdedigingsstelling, de “Muizenval” geheten. De loopgraven worden vandaag de dag gevormd met cementzakjes, een betonnen vloer en betonnen constructies, met diverse uitzichten en functies. Het gaat om een reconstructie van een loopgravenstelsel, op de oorspronkelijke locatie en met toch nog heel wat originele elementen.

Net buiten het domein van de “Dodengang”, maar een inhoudelijke eenheid vormend met het Belgische loopgravenstelsel, staat een vervallen Duitse geschutsbunker.