Locatie

Op circa 250m ten noorden van de gebouwen van Clevenstraat 2 ligt de geschutsbedding van de Lange Max in een weide. In één van de hoevegebouwen werd een museum ingericht. De site ligt op de wijk Leugenboom, op circa 3km ten noorden van de dorpskom van Koekelare, in vlak, landelijk gebied. Ten noorden en ten westen van de geschutsbedding is bos aanwezig.

Historische achtergrond

Op de wijk Leugenboom werd in het Stokerijbos vanaf 1915 gestart met de werkzaamheden voor de bouw van 'Lange Max'. Dit kanon zou het vooral op Duinkerken gemunt hebben (44km verder). Eerder werd een gelijkaardig kanon, namelijk die van de Predikboom (Klerken), door geallieerde tegenacties in augustus 1915 voorgoed het zwijgen opgelegd.

De Lange Max werd het grootste kanon dat tot dan toe in de krijgsgeschiedenis gebruikt werd. Het was 17.50m lang en had een totaalgewicht van 75.500kg. Het was geplaatst op een affuit, die uit 2 ontzaglijke zijwanden bestond en in een betonholte van 20m doorsnede op een spil draaide. Deze holte was van een bijzondere vorm om het een schootsveld van 157° te kunnen geven. Het verste reikpunt bedroeg 75km. De projectielen, die met een speciaal voertuig tot bij het kanon gebracht werden, hadden een doorsnede van 38cm, een lengte van 180cm (tot 210cm) en een gewicht van 750kg. De bediening was elektrisch, maar er bestond ook een drijfwerk voor handbediening. De kanonniers waren volkomen beveiligd door een aan de affuit verbonden cel, gebouwd in plaatijzer van 50mm dik. Naast het kanon stonden 2 kolossale schuilplaatsen en opslagplaatsen. Het geheel werd met een spoorweg naar het station van Eernegem verbonden.

Lange Max trad in werking op 27 juni 1917. Die dag stortten op Duinkerken, met tussenpozen van 8 minuten, 47 obussen neer. De eerste viel op het casino van Malo-les-Bains, waar het hoofdkwartier van het 15de Britse korps gevestigd was, met 11 doden en 13 gewonden tot gevolg.

Men was verplicht om in Duinkerken speciale schuilplaatsen te bouwen. Er werden eveneens 2 rechtstreekse telefoonverbindingen met afzonderlijke loop tussen Pervijze en Duinkerken aangelegd. De granaten waren 90 seconden onder weg: vanuit een observatiepost in Pervijze werd het afvuren waargenomen. Dit werd onmiddellijk aan Duinkerken gesignaleerd, waar ontvangstposten via grootse stoomfluiten de bevolking alarmeerden.

In het totaal kreeg Duinkerken vanuit Leugenboom 32 beschietingen te verduren: 411 granaten maakten er een 300-tal slachtoffers (114 doden, 185 gewonden). Ook Veurne, Koksijde, Alveringem-Fortem, Klein-Leisele en St-Winoksbergen werden vanuit Leugenboom beschoten.

De geallieerden slaagden er niet in om dit kolossaal kanon het zwijgen op te leggen. Pas op 16 oktober 1918 zou het voorgoed zwijgen, nadat het tijdens het Eindoffensief nog dood en vernieling gezaaid had. 's Anderendaags viel het kanon in Belgische handen. Een Duitse poging om het kanon te vernietigen vooraleer ze op de vlucht sloegen, mislukte.

Na de Eerste Wereldoorlog was Lange Max een populaire bestemming voor fronttoeristen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, meer bepaald in de lente van 1941, lieten de Duitsers het reuzenkanon vernietigen. Het uiteengereten kanon werd via een speciaal aangelegde spoorbaan naar Duitsland teruggebracht, waar het tot nieuw oorlogstuig hersmolten zou worden. Na de Tweede Wereldoorlog werden ook de reusachtige betonnen versterkingen gerecupereerd om landbouwwegen te verharden. In 1997 werd een 'Werkgroep Lange Max' opgericht, die zou uitmonden in het stille vennootschap Leugenboom en de vzw Lange Max. De aankoop van de gronden en de inrichting van een museum ('Vredesmuseum en Herinneringspark') is reeds gerealiseerd, evenals het uitgraven van de geschutsbedding. Deze geschutsbedding werd bij ministerieel besluit van 4 december 2003 beschermd. Momenteel wordt de site verder uitgebouwd.

Beschrijving

Restanten van een betonnen ronde geschutsbedding, waarop ooit het kanon van de Leugenboom stond, in de volksmond 'Lange Max' genaamd.