Miniatuurvuurtoren Belgische en geallieerde piloten

Tekst van Gedenkteken voor de Belgische en geallieerde piloten van beide wereldoorlogen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201450)

Locatie

Gelegen op het rondpunt van de Jaak Van Buggenhoutlaan en de Leopold-III-laan, vlakbij de Zuid-Abdijmolen, op circa 1500m ten noordwesten van Koksijde-dorp.

Historische achtergrond

Op 12 augustus 1951 werd het monument ter ere van de geallieerde vliegeniers ingewijd. In 2004 werd een gedenkplaat toegevoegd door het gemeentebestuur van Koksijde en de Vriendenkring der Oudgedienden van het Kwartier Koksijde.

Het gebruik van vliegtuigen als oorlogsmachine stond aan het begin van de oorlog nog in zijn kinderschoenen. Gedurende de Eerste Wereldoorlog werden er almaar aanpassingen en verbeteringen doorgevoerd. Toch hadden de militaire vliegers een riskante en zware job. Ze beschouwden zichzelf dan ook als de elitetroepen van de oorlog. Hun namen waren door iedereen gekend door hun heroïsche luchtgevechten.

Koksijde lag net achter het front. Gedurende WOI kon de in 1911 opgerichte Belgische Luchtmacht vanaf de abdij Ten Bogaerde zijn activiteiten ontplooien. Vanaf 1915 gingen 2 smaldelen naar Houtem en 3 naar Ten Bogaerde. In april 1915 schoot een piloot van deze basis boven Beerst een Duits toestel neer. Dat was de eerste Belgische overwinning in de lucht. Wegens Duitse beschietingen verhuisden de 3 smaldelen in 1916 en 1917 van Ten Bogaerde naar een veiliger vliegveld in De Moeren.

Beschrijving

Op een vierkant platform met enkele treden, staat een achtzijdige miniatuurvuurtoren. Hij bestaat uit een vierkante tweedelige sokkel, die onderaan uit gele baksteen is opgebouwd en voorzien is van een toegangsdeur en daarboven uit witte natuursteen vier ingediepte panelen met geprofileerde omlijsting. De eigenlijke toren, die naar boven toe verjongt, bestaat uit verticale banden gele baksteen, afgewisseld met verdiepte stroken wit beschilderd en wordt bekroond met een achthoekige houten seinkamer voorzien van vensters en bedekt met een tentdak.

Op de voorkant, in uitgehouwen en blauw geschilderde letters: '1914-1918','1940-1945', 'Aan de Belgische en Geallieerde Vliegers', 'Als een meeuw uit een storm-zwerk is hij gevallen', 'K. Van de Woestijne'. Op de achterkant: 'Aux héros de l'air belges et alliés qui vainquirent ou moururent dans le ciel de Coxyde', 'To the belgian and allied airmen who fell fighting for liberty'. Op de linkerkant: vlakreliëf met gevleugelde overwinningsgodin voor enkele vliegtuigen uitvliegend. Op de rechterkant: vlakreliëf met zittende vrouw met kind, wijzend naar een vliegtuig dat uit de lucht neerdaalt.

H. 1820 cm x Ø 1865 cm

Op de sokkel, onder de Nederlandstalige tekst, een zwart marmeren gedenkplaat met daarop in uitgehouwen en wit geschilderde letters: 2 kentekens met daartussen '1944-2004', 'Als blijvende hulde aan alle militaire vliegeniers en grondpersonneeel van de vliegbasis van Koksijde, overleden in België en het buitenland, gebracht door het gemeentebestuur van Koksijde en de Vriendenkring der Oudgedienden van het Kwartier Koksijde (1984-2004)'.

H. 52, 5 cm x L. 75, 5 cm

Uitvoering: Woïtterwülche (beeldhouwer) (gesigneerd)

  • JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, Deel 2, Brugge.
  • S.N. 2001: Ten Bogaerde, Gidsenkring Westhoek Infoblad XXXVII.1, 23-24.

Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gedenkteken voor de Belgische en geallieerde piloten van beide wereldoorlogen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/195967 (geraadpleegd op ).