Locatie

Birr Cross Roads Cemetery is gelegen langs de vrij drukke Meenseweg, circa 800m ten oosten van 'Hell Fire Corner' (Kruiskalsijde), nabij huisnummer 429, vlakbij het kruispunt met de Wulvestraat. Omgeving bestaat uit bebouwing en is vrij heuvelachtig.

Historische achtergrond

'Birr Cross Roads' was een kruispunt die zo werd genoemd door de '1st Leinsters' in 1915, naar hun depot in Ierland. Het lag op het kruispunt met de 'Cambridge Road'. De begraafplaats werd gestart in augustus 1917 en werd gebruikt door medische posten. Tijdens het Duits Lente-Offensief werd het gebied, dat tot nu toe steeds in geallieerde handen gebleven was, tot aan 'Hell Fire Corner' door de Duitsers ingenomen. Deze regio zou in september 1918 door het II Corps heringenomen worden. Tegen het einde van de oorlog bevatte de begraafplaats 9 onregelmatige rijen graven, die nu deel uitmaken van perk I. Na de wapenstilstand werden graven toegevoegd uit de omliggende slagvelden en enkele kleinere begraafplaatsen.

Volgende begraafplaatsen werden naar hier overgebracht :

• Bellewaarde Ridge Military Cemetery (Zonnebeke) Deze begraafplaats lag iets ten noorden van Bellewaardevijver, bijna op de top van de kam die ten noorden van de Meenseweg ligt tussen Hooge en 'Clapham Junction'. Ze bevatte de graven van 17 Australische militairen en 11 van het Verenigd Koninkrijk, die stierven in september en oktober 1917.
• Birr Cross Roads Cemetery N° 2 lag een 70 m ten zuiden van de huidige begraafplaats. Er lagen 18 militairen van het Verenigd Koninkrijk, gestorven in juli en augustus 1917.
• Union Street Graveyards N° 1 en N° 2 (Zillebeke) lagen ten noorden van dorp van Zillebeke tussen 'Gordon House' en 'Hell Fire Corner'. Er lagen 19 militairen van het Verenigd Koninkrijk, gestorven in augustus en september 1915.

Beschrijving

Min of meer rechthoekige begraafplaats van circa 2700m², ontworpen door Sir Edwin Lutyens, met N.A. Rew als uitvoerend architect. De begraafplaats wordt aan 3 zijden omgeven door een bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen. Achteraan wordt de begraafplaats afgesloten met een haag. De toegang vooraan bestaat uit een halfcirkelvormig vloer met 2 witstenen paaltjes (met ketting), geflankeerd door 2 hoge, rechthoekige witte natuurstenen zuilen met rondlopende kroonlijst en geprofileerde sokkel. Deze zuilen bevatten het register en de landplaten. Links van de ingang bevindt zich de CWGC-infoplaat. De 'Stone of Remembrance' staat links in het midden, terwijl de 'Cross of Sacrifice' (type A) achteraan de begraafplaats staat. In de zuidelijke hoek, achter een haag, staat het bakstenen dienstgebouwtje.

De graven liggen verdeeld over 5 perken. In perk I zijn de graven grotendeels onregelmatig geschikt. De meeste grafstenen zijn vervaardigd uit het donkere Hopton Wood. 9 'special memorials' herdenken slachtoffers waarvan er aangenomen wordt dat ze onder de naamloze graven begraven liggen. Andere 'special memorials' herdenken 18 slachtoffers die in 'Birr Cross Roads Cemetery No 2' en in 'The Union Street Graveyards' begraven lagen, maar wiens graf vernield raakte door artillerievuur. Dit staat vermeld op een zogenaamde 'Duhallow Block'. Ook een Belgische tolk wordt door een Franstalige 'special memorial' herdacht (“A la mémoire de…”).

In het totaal worden op Birr Cross Roads Cemetery 834 mannen begraven of herdacht, waarvan er 336 niet geïdentificeerd konden worden: 661 mannen uit het VK (waarvan 289 niet-geïdentificeerd), 112 geïdentificeerde en 31 niet-geïdentificeerde Australiërs, 4 geïdentificeerde en 12 niet-geïdentificeerde Canadezen, 9 geïdentificeerde en 3 niet-geïdentificeerde Nieuw-Zeelanders, 1 niet-geïdentificeerde Zuid-Afrikaan en 1 geïdentificeerde Belg.