Duitse bunker Broenbeek (Langemark - WOI)

Tekst van Gedenkteken voor de 34th Division met Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200670)

Locatie

Bovengrondse betonnen constructie, gelegen langs de Beekstraat, vlak achter het gedenkteken voor de genie- en artillerietroepen van de 34ste Britse divisie, in de vallei van de Broenbeek, op circa 500m ten noordwesten van de Duitse militaire begraafplaats, op circa 400m ten oosten van de gedenkzuil voor de “2me Chasseurs d'Afrique” en op circa 1200m ten noorden van het centrum van Langemark. Op 300m ten westen van deze constructie, op de hoek met de Kleine Merkemstraat, zijn nog restanten van een andere betonnen constructie.

Historische achtergrond

Het gaat om een Duitse mitrailleurspost, die goed gecamoufleerd was door takkenwerk. Achter (ten noroden van) de 'Koekuit-Stellung' en de Broenbeek waren versterkingen opgetrokken ten oosten van 'Toten-Waldchen' (het huidige kruispunt met de Kleine Merkemstraat), deel uitmakend van de 'Wilhelm-Stellung'.

De 'Guards Division' ondernam in augustus 1917 (tijdens de Derde Slag om Ieper) verschillende pogingen om de versterkte Broenbeek over te steken. Deze aanvallen strandden steeds door het mitrailleursvuur, afkomstig uit Duitse versterkingen. Ook een poging van de 29ste divisie (die de 'Guards division' afloste) om de beek over te steken, mislukte op 16 augustus. Ondertussen was de Broenbeek door aanhoudende regen en artilleriegeschut in een moeraslandschap geschapen. Een nieuwe poging van de 'Guards' op 27 augustus faalde opnieuw. Pas op 9 september konden ze de blubber en de vijand met hun 'pill boxes' overwinnen. Een verdere doorstoot was niet meer mogelijk. De versterkingen werden ingeschakeld als voorposten, die door de 'Irish Guards' werden bemand. Robert Lawrence, broer van 'Lawrence of Arabia' (T.E. Lawrence), zou deze Duitse bunker na haar verovering ingericht hebben als 'Advanced Dressing Station' (vooruitgeschoven hulppost).

Een Duitse tegenaanval op 13 september door het 65ste Duitse Reserve-Infanterie-Regiment dwong de 'Guards' om zich opnieuw achter (ten zuiden van) de Broenbeek terug te trekken. De Broenbeek zou pas de volgende maand overgestoken kunnen worden.

De artillerie- en genie-eenheden van de '34th British Division', voor wie het gedenkteken bij de bunker werd opgericht, hadden het bijzonder moeilijk om de brede stroom, die de Broenbeek geworden was, met artilleriestukken over te steken. De nabijgelegen bunker werd door de '34th Division Artillery', de '152nd Brigade Field Artillery' en '160th Brigade Field Artillery' en de 'Divisional Ammunition Column' gebruikt als hoofdkwartier. In september 1918 werd deze bunker ingericht als vooruitgeschoven medische post ('Advanced Dressing Station').

Beschrijving

Alternatieve naam: Toten-Waldchen

Vrijstaande, bovengrondse constructie. Het beton is tegen takkenwerk gegoten en onder meer verstevigd met dwarsliggers en ronde wapeningsijzers. De zuidwesthoek is deels vernield door een inslag. De constructie bevat 1 deuropening naar het westen en een schietgat naar het oosten en het zuiden. Binnenin bestaat de constructie vermoedelijk uit 1 brede gang, die toegang verschaft tot 2 ruimtes. In het plafond van de gang zijn 2 openingen zichtbaar. De muren zijn gegoten tegen een houten bekisting.

  • DOCUMENTATIECENTRUM IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Fonds Militaire stafkaarten, Duitse militaire kaart "Stellungskarte Diksmuide Süd", Blatt IX, 20/7/1917, 1/20.000.
  • OLDHAM Peter 1995: Pill-boxes on the Western Front. A guide to the design, construction and use of concrete pill boxes 1914-1918, London, Leo Cooper.
  • Wereldoorlog I in de Westhoek [online] http://www.wo1.be

Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gedenkteken voor de 34th Division met Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/195864 (geraadpleegd op ).