Pastorie Sint-Pietersparochie van 1791

Tekst van Pastorie Sint-Pietersparochie met tuin (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/41459)

Pastorie bij de Sint-Pietersparochie, gelegen direct ten westen van de kerk. De pastorie vormt een geheel met de kerk en kerkhof.

Volgens de figuratieve kaart van J.B. Joris (1775) lag de vroegere pastorie meer noordwaarts, ter hoogte van de kruising Testeltsesteenweg - Grote Meur. Een verklaring voor de herlocatie is er vooralsnog niet.

De met de voorgevel naar de Langdorpsesteenweg gerichte pastorie ligt momenteel vlak naast de kerk, ter hoogte van de westingang. Een gekasseid voortuintje afgesloten met lage, getrapt uitgewerkte muur vervangt een op de Poppkaart (circa 1860) nog voorgesteld en inmiddels verdwenen poortgebouw en koetshuis.

De in een gevelsteen 1791 gedateerde pastorie is opgevat als en traditioneel bakstenen dubbelhuis met twee, vijf traveeën brede bouwlagen afgedekt met een natuurleien zadeldak voorzien van drie beluikte dakkapellen. De symmetrische en evenwichtige gevelopbouw van identieke voor- en achtergevel wordt bepaald door grote, rechthoekige venster- en deuropeningen in een vlakke, natuurstenen omlijsting, opgehoogd met een trapeziumvormige sluitsteen. De centraal geplaatste voor- en achterdeur zijn voorzien van een bovenlicht en een geprofileerde druiplijst. De witte beschildering van omlijstingen en steigergaten zorgt voor een typerend kleurcontrast. Twee keldervensters langs de achtergevel verwijzen naar de overwelfde kelders met rode tegelvloer en natuurstenen trap onder de linker woonhelft. Een storend sanitair blok maskeert deels de achterdeur. De zijgevels zijn bovenaan afgewerkt met muurvlechtingen, schouderstukken en aandaken en opengewerkt met twee kleine zoldervensters en een centraal geplaatst verdiepingsvenster in een omlijsting conform de hoofdgevels. Tegen de linkerzijgevel een recente, éénlaagse aanbouw met veranda.

Het interieur toont de klassieke binnenindeling met brede, centrale dwarsgang waarop vier (inmiddels werd één kamer opgedeeld) ruime vertrekken uitgeven. Een eiken bordestrap met fraaie Louis XVI-aanzet leidt naar de verdieping met ruime overloop en zeven kamers. De aankleding dateert overwegend uit 1877 toen door architect M. Gife 'herstellingen' werden uitgevoerd: nieuwe planken vloeren, een zwart-witte tegelvloer in de gang, twee houten schouwen, waarvan één met marmerschildering en twee marmeren schouwen. In de kamer links achteraan bleef een gestuct plafond met kooflijst gedeeltelijk bewaard. De afwerking van gang en overloop met marmerschilderingen op de muren en in houtimitatie geschilderde deuren zou naar verluidt van voor de Tweede Wereldoorlog dateren. Op de ruime zolder een met lemen wanden afgesloten duivenhok.

De ruime achtertuin, langs de zijde van de kerk afgesloten met een gemeenschappelijke omheiningsmuur, omvat de primitieve kadasterpercelen 280 en 281, een L-vormig blok, waarin kerk en kerkhof min of meer een enclave vormen. In de 46 are grote tuin, waarvan er 20 werd opgeofferd voor de bouw van een jeugdheem en een feestzaal, komen verschillende relicten voor van de oorspronkelijke beplanting. Het meest opvallend is de monumentale zomereik (Quercus robur). Langs de zuidelijke oever van de langwerpige vijver, die de kern vormt van het lustgedeelte staat een laag vertakte kleinbladige linde (Tilia cordata) met in elkaar gegroeide stammen. Ook een gedeelte van een oude randbeplanting langs de “Oude Amerstraat”, nu op het terrein van het jeugdheem, is nog aanwezig: twee zomereiken met restanten van een oude buxushaag (Buxus sempivirens). De bruine beuken (Fagus sylvatica 'Antropunicea') die het silhouet van de tuin bepalen werden, gezien hun stamomtrekken (circa 3 meter), vermoedelijk rond 1900 aangeplant.


Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier DB0002167, Parochiekerk Sint-Pieter, pastorie en bomen in pastorietuin.
Auteurs:  Deneef, Roger; Wijnant, Jo; Paesmans, Greta
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Sint-Pietersparochie met tuin [online], https://id.erfgoed.net/teksten/187373 (geraadpleegd op ).