Watermolen Cortvrindtmolen of Neerkammolen

Tekst van Watermolen Cortvrindtmolen of Neerkammolen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40314)

Het huidige gebouw dateert voornamelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw, volgens een gevelsteen aan de beekkant uit 1735 (zie inventaris Bouwen door de eeuwen heen)

Historiek

Er is reeds sprake van een molen sinds de 15de eeuw. De molen bevindt zich op een waterloop die reeds in de middeleeuwen gedeeltelijk (met het oog op de inplanting van verschillende molens) kunstmatig werd omgeleid. Op dezelfde beek bevinden zich onder andere ook de Coevoordemolen en de Diepensteynmolen te Londerzeel.

De watermolen werd grondig verbouwd in 1921-1922. Het waterrad werd weggenomen in 1931 en vervangen door een Francisturbine in 1941. De laatste molenaar was Emile Berben (°1924).

Beschrijving

Het betreft een graanmolen, in een bakstenen gebouw, onder zadeldak met S-pannen. Aansluitend op de molen een woonhuis met zelfde dak. Doorbrekingen woonhuis horizontaal afgedekt met versierde I-profielen, zijgevel met rondbogig afgedekte doorbrekingen. X-vormige gesmede ankers over hele lengte gevel. Turbine onder constructie van baksteen en golfplaat. Afzonderlijke toegang + verbinding tussen molen en woonhuis.

Turbine, waarschijnlijk type Francis. Sluis met damwanden in natuursteen en beton, houten borstbalk met 3 tand- en heugelsystemen (2 x lossluis, 1 x maalsluis). Houten sluisdeuren, betonnen brugje tussen I-profielen, krooshek voor maalsluis. In de zijgevel bevindt zich boven de borstbalk nog de oude opening voor nu verdwenen bedieningshefboom van de maalsluis.

Indeling

Gelijkvloers:

  • koppeling turbine - molenstenen via riemen
  • 3 onderijzers op gietijzeren consoles op teerlingen
  • 4 houten meelgoten met rond mondstuk voor het ophangen van zakken: 1 meelgoot correspondeert met haverpletter, 1 meelgoot afgeleid naar builmolen (nu verwijderd)
  • regeling turbine door middel van handwiel
  • weegtoestel type "bascule"
  • kleine zuigerpomp (1 cilinder) eveneens door turbine aangedreven

Zolder 1:

  • maalzolder op lage hoogte: beekhoogte
  • 3 koppels stenen voorzien van 2-takse rijnen, houten steenkisten + toebehoren, ronde steenkistringen
  • houten galg
  • haverpletter, gietijzer, zwak gecanelleerde cilinder
  • bovengedeelte van jakobsladder
  • riemwielen

Zolder 2:

  • Voorraadzolder

Zolder 3:

  • Luiwerk met riemaandrijving
Belang van de molen

Betreft goed bewaard voorbeeld van een graanmolen die naderhand met een turbine werd uitgerust en waarvan de overbrenging door middel van riemen gebeurt. De maalinrichting is volledig bewaard inclusief de haverpletter. Daarenboven maakt de molen deel uit van een uitgebreid waterbouwkundig systeem dat reeds in de middeleeuwen ten behoeve van verschillende nog bestaande molens werd uitgebouwd.

  • Molenecho's, Belgisch Molenbestand, ID. 965, Lieven Denewet.

Bron: Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, beschermingsdossier DB000038, Watermolen Cortvrindtmolen of Neerkammolen.
Auteurs:  De Schepper, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen Cortvrindtmolen of Neerkammolen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/184258 (geraadpleegd op ).