Pastorie Sint-Onkomenaparochie

Tekst van Pastorie Sint-Onkomenaparochie met tuin (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9544)

De parochie behoorde oorspronkelijk (976) toe aan de Gentse Sint-Baafsabdij en na 1540 aan het Sint-Baafskapittel. De huidige pastorie is de eerste welke hier werd opgetrokken.

Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak met ommuurde voortuin en achterliggende tuin. Oorspronkelijk bestond het pand uit één bouwlaag, gedateerd via muurankers in de linker zijgevel: 1763. Anno 1878 werd het pand met één bouwlaag verhoogd (eveneens door middel van muurankers gedateerd). Het is een baksteenbouw op een arduinen plint. Het middenrisaliet wordt bekroond door een topgevel met oculus. De oculus werd recent opgevuld met het wapenschild van Bavegem. De ramen zijn segmentboogvormig. Op de gelijkvloerse verdieping zijn luiken voorzien. Zandstenen hoekblokken verwijzen naar een oudere situatie met kruiskozijnen. De bovenvensters zijn voorzien van doorlopende dorpels. De schouderboogdeur heeft een geschilderde omlijsting in natuursteen. De achtergevel heeft dezelfde basisopbouw met uitzondering van de topgevel. De oudste bouwlaag wordt hier benadrukt door geschilderde cementbanden rond de ramen. Het buitenschrijnwerk werd recent op een zeer kwaliteitsvolle manier vervangen.

De structuur op de benedenverdieping is traditioneel voor de 18de eeuw. Meteen aan de voordeur, en verborgen achter een wand loopt de trap naar de eerste verdieping. Op de bovenverdieping snijden twee gangen het huis kruisvormig middendoor volgens de diepte en breedte. Steeds werd de resterende ruimte ingericht tot twee kamers waardoor op de verdieping acht kamers ontstaan. De zolder bestaat uit vier getelmerkte gebinten, mogelijk recuperatiemateriaal van de 18de-eeuwse pastorie. De zolder werd ingericht tot concertzaaltje.

Het interieur op de gelijkvloerse verdieping is opvallend door de hoge kwaliteit van 18de-eeuws plafondstuc dat nog aanwezig is. De twee rechter salons aan de tuinzijde getuigen bovendien van een zeer verfijnde smaak. Beide rug aan rug geplaatste schouwen zijn voorzien van lijstwerk en decoratie in stuc. Het schrijnwerk is eveneens authentiek 18de-eeuws. Alle sierelementen op de gelijkvloerse verdieping dateren uit de rococoperiode. De trap, de deuren en de muurschilderingen op de bovenverdieping getuigen allen van de smaak omstreeks 1878. Hang en sluitwerk bleef bewaard. De schouwmantels zijn zeer typisch: wit/zwarte marmer.

In de gang op de benedenverdieping werd in 1922 een muurschildering aangebracht door L. Burrick. Hij inspireerde zich op werk van Fr. Lach. Het schilderij stelt een dorpsgezicht voor met kerk, fruitbomen en heuvels. Vermoedelijk gaat het hier om een Zuid-Duits landschap.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002213, Pastorieën (MERTENS J., 2003).

Auteurs:  Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Sint-Onkomenaparochie met tuin [online], https://id.erfgoed.net/teksten/180616 (geraadpleegd op ).