Duitse bunker

Tekst van Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301100)

Eén van twee bij elkaar gelegen bovengrondse betonnen constructies op een akker ten westen van het kruispunt Abdijstraat met Heide en Spiegelstraat. De bunkers liggen op 25 meter van elkaar. Het betreft de zuidelijkste constructie. In de onmiddellijke omgeving staan er nog bunkers.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakte deel uit van de hoofdverdedigingslijn, die anderhalf à twee kilometer achter de voorpostenlijn was uitgebouwd. Deze stelling liep iets ten zuiden van Balgerhoeke, langs de voormalige spoorlijn 58 ten westen van Eeklo richting Oostveldstraat en Antwerpse Heirweg tot Heide ten zuiden van Lembeke en Oosteeklo, via Tervenen tot Kluizen en Doornzele bij het Kanaal Gent-Terneuzen.

De hoofdverdedigingslijn tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen kent een grote densiteit aan bunkers, in bepaalde zones zoals ter hoogte van Heide (grondgebied Oosteeklo en Lembeke) op nauwelijks enkele tientallen meters van elkaar gepositioneerd. De bunkers wisselen af qua typologie. Ze zijn duidelijk opgetrokken aan de hand van bepaalde standaardontwerpen, maar kunnen niettemin variëren in hun uitvoering. De landmacht maakte gebruik van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht.

De opening in de noordoostelijke muur zou bedoeld zijn als waarnemingsopening.

Beschrijving

Betonnen constructie van 9 op 6,8 meter, die naar het noordoosten toe versmalt tot een punt van één meter. Rondom rond de bunker ligt een betonnen vloerplaat.

De constructie is opgetrokken aan de hand van betonstenen. De dakranden zijn schuin afgewerkt. Op het dak is er grasbegroeiing. Het plafond is gegoten tegen mooi bewaarde houten planken, die tussen ijzeren profielen zijn geplaatst.

Twee toegangen aan zuidwestelijke zijde vormen de uiteinden van een geknikte gang, die in noordoostelijke richting nog wat doorloopt, naar verluidt een plek voor een toiletton. Via een doorgang in de gang wordt een binnenruimte bereikt van 3 op 3,25 meter, die aan noordoostelijke zijde paalt aan een kleine trapeziumvormige ruimte. In deze kleine ruimte zit in de twee meter dikke noordoostelijke muur een opening, die zoals een zandloper naar het midden toe versmalt. In deze opening zitten nog resten van een houten bekleding.

In de binnenmuren zijn nisjes gecreëerd door het weglaten van betonstenen. In de gang zit in de achterste muur een grotere nis. In de muren van de gang zijn ijzers met een ring bewaard, voor de geleiding van bedrading. In het plafond van de kleine voorkamer zit een kleine vierkante opening. Een andere opening loopt horizontaal vanaf de grootste ruimte door tot centraal in de achterste muur. Bij de toegangen zijn ijzeren deurelementen bewaard.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176242 (geraadpleegd op ).