Duitse mitrailleurpost

Tekst van Duitse mitrailleurpost (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301098)

Eén van twee bovengrondse constructies op een akker ten westen van het kruispunt van de Abdijstraat met Heide en Spiegelstraat. De twee bunkers liggen op 25 meter afstand van elkaar. Het betreft de meest noordelijke constructie. In de onmiddellijke omgeving zijn nog Duitse bunkers te zien.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakte deel uit van de hoofdverdedigingslijn, die anderhalf à twee kilometer achter de voorpostenlijn was uitgebouwd. Deze stelling liep iets ten zuiden van Balgerhoeke, langs de voormalige spoorlijn 58 ten westen van Eeklo richting Oostveldstraat en Antwerpse Heirweg tot Heide ten zuiden van Lembeke en Oosteeklo, via Tervenen tot Kluizen en Doornzele bij het Kanaal Gent-Terneuzen.

De hoofdverdedigingslijn tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen kent een grote densiteit aan bunkers, in bepaalde zones zoals ter hoogte van Heide (grondgebied Oosteeklo en Lembeke) op nauwelijks enkele tientallen meters van elkaar gepositioneerd. De bunkers wisselen af qua typologie. Ze zijn duidelijk opgetrokken aan de hand van bepaalde standaardontwerpen, maar kunnen niettemin variëren in hun uitvoering. De landmacht maakte gebruik van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht.

In de oostelijke voormuur zitten drie openingen. Volgens een schets uit een voorschriftenboek uit 1916 zou de vierkante opening gediend hebben voor het hanteren van een handzoeklicht. De centrale opening zou bedoeld zijn als schietopening voor mitrailleur, de derde opening als waarnemingssleuf.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie met nagenoeg rechthoekig grondplan van 7,8 op 6 meter, op een insprong in de zuidoostelijke hoek na. Rondom rond de bunker is een betonnen vloerplaat aangebracht. De constructie is opgetrokken aan de hand van betonstenen. De dakranden en enkele hoeken van de constructie zijn schuin afgewerkt. Op het dak is er grasbegroeiing. Het plafond binnenin is verstevigd met stalen profielen waartussen houten balken zijn aangebracht.

Twee toegangen aan westelijke en zuidelijke zijde vormen de uiteinden van een geknikte gang, die op zijn beurt toegang verschaft tot een binnenruimte van 4 op 2 meter. In de 1,6 meter brede oostelijke muur zitten drie openingen, waarvan de meest noordelijke een vierkante vorm heeft, die naar het midden toe versmalt. De twee andere openingen verbreden naar buiten toe tot 1 meter breedte.

Bij de toegangen zijn ijzeren deurelementen bewaard. Tegen de muren van de gang zijn ijzers aangebracht voor de geleiding van bedrading.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse mitrailleurpost [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176227 (geraadpleegd op ).