Duitse bunker

Tekst van Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301095)

Halfondergrondse betonnen militaire constructie in een weide dichtbij Heide, ten zuidoosten van huisnummer 4. In de onmiddellijke omgeving staan er nog veel bunkers.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakte deel uit van de hoofdverdedigingslijn, die anderhalf à twee kilometer achter de voorpostenlijn was uitgebouwd. Deze stelling liep iets ten zuiden van Balgerhoeke, langs de voormalige spoorlijn 58 ten westen van Eeklo richting Oostveldstraat en Antwerpse Heirweg tot Heide ten zuiden van Lembeke en Oosteeklo, via Tervenen tot Kluizen en Doornzele bij het Kanaal Gent-Terneuzen.

De hoofdverdedigingslijn tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen kent een grote densiteit aan bunkers, in bepaalde zones zoals ter hoogte van Heide (grondgebied Oosteeklo en Lembeke) op nauwelijks enkele tientallen meters van elkaar gepositioneerd. De bunkers wisselen af qua typologie. Ze zijn duidelijk opgetrokken aan de hand van bepaalde standaardontwerpen, maar kunnen niettemin variëren in hun uitvoering. De landmacht maakte gebruik van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht.

Beschrijving

Betonnen constructie met een rechthoekig grondplan van 7 op 6,6 meter. De constructie is opgetrokken aan de hand van betonstenen. De dakrand was afgewerkt met een bijkomend gecementeerd laagje (deels afgebrokkeld). Aan zuidelijke zijde steekt tussen de twee toegangen een twee meter brede luifel op betonnen profielen uit. Het dak verhoogt ter hoogte van deze luifel, om er een borstwering te vormen. In de zuidwestelijke hoek is er nog een aanzet tot een betonnen trap bewaard.

De toegangen vormen de uiteinden van een geknikte gang, die op zijn beurt toegang verschaft tot een rechthoekige ruimte van 4 op 2,55 meter. Het plafond is verstevigd met stalen profielen. In de binnenmuren zitten nisjes door het weglaten van een betonsteen, telkens twee boven elkaar. In elke hoek van de kamer zit een vierkante opening doorheen het dak. Eén opening loopt horizontaal, vanaf de kamer doorheen de gang tot onder aan de luifel.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176222 (geraadpleegd op ).