Duitse mitrailleurspost

Tekst van Duitse mitrailleurpost (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301087)

Bovengrondse betonnen militaire constructie in akker ten zuiden van de Ledestraat, ten zuidwesten van Ledestraat 60, net ten oosten van de grens Kaprijke-Assenede. In de onmiddellijke omgeving zijn nog vele bunkers te zien.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakte deel uit van de hoofdverdedigingslijn, die anderhalf à twee kilometer achter de voorpostenlijn was uitgebouwd. Deze stelling liep iets ten zuiden van Balgerhoeke, langs de voormalige spoorlijn 58 ten westen van Eeklo richting Oostveldstraat en Antwerpse Heirweg tot Heide ten zuiden van Lembeke en Oosteeklo, via Tervenen tot Kluizen en Doornzele bij het Kanaal Gent-Terneuzen.

De hoofdverdedigingslijn tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen kent een grote densiteit aan bunkers, in bepaalde zones zoals ter hoogte van Heide (grondgebied Oosteeklo en Lembeke) op nauwelijks enkele tientallen meters van elkaar gepositioneerd. De bunkers wisselen elkaar af qua typologie. Ze zijn duidelijk opgetrokken aan de hand van bepaalde standaardontwerpen, maar kunnen niettemin variëren in hun uitvoering. De landmacht maakte gebruik van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht.

In de voormuur aan westelijke zijde van deze bunker zitten drie openingen. Volgens een schets uit een voorschriftenboek uit 1916 zou de vierkante opening gediend hebben voor het hanteren van een handzoeklicht. De centrale opening zou bedoeld zijn als schietopening voor mitrailleur, de derde opening als waarnemingssleuf. De borstweringen dienden als open gevechtsstelling.

Beschrijving

Betonnen militaire constructie met nagenoeg een rechthoekig grondplan van 7,85 op 6 meter, met een kleine insprong in de zuidwestelijke hoek, waar een aanpalende borstwering opgetrokken is. Een tweede aanpalende borstwering aan noordoostelijke hoek en een betonnen pad rondom de bunker zijn verdwenen. De constructie is opgetrokken aan de hand van betonstenen. De dakranden zijn gebogen uitgewerkt. Het plafond is verstevigd met stalen profielen, waartussen nog houten planken zitten.

De toegangen aan zuidelijke en oostelijke zijde vormen de uiteinden van een geknikte gang van 0,8 meter breed, die op haar beurt een doorgang bevat tot de rechthoekige binnenruimte van 4 op 2,1 meter.

In de westelijke buitenmuur zitten drie openingen, waarvan er twee van binnen naar buiten toe verbreden tot één meter. De derde, meest zuidelijke opening is vierkant van vorm (zijde meet 0,6 meter) en versmalt naar het midden toe. In de binnenmuren zijn ijzeren haken aangebracht. Er zijn diverse kleine vierkante openingen doorheen het dak en de muren, waarvan één schuin doorheen de dakrand aan oostelijke zijde loopt.

De bewaarde borstwering is twee meter hoog en bevat een platform met enkele treden. Op de borstwering is een ronde verhoging uitgewerkt met centraal een kleine opening met stalen koker voor het plaatsen van een mitrailleur.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse mitrailleurpost [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176205 (geraadpleegd op ).