Duitse voorpostenbunker

Tekst van Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301042)

Bovengrondse betonnen militaire constructie tussen landbouwgebouwen achter Oosthoek 84, op 1100 meter ten noordoosten van de kerk van Oosteeklo. De constructie is volledig overgroeid.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De ‘Hollandstellung’ was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakt deel uit van de 'vorgeschobene Linie'. Deze voorpostenlijn liep vanaf Celie over Boterhoek en Waai, ten noorden van Lembeke en Oosteeklo via Ertvelde tot Rieme. Ten noorden van Oosteeklo zijn 5 voorpostenbunkers bewaard over een afstand van 2 kilometers.

De landmacht hanteerde specifieke ontwerpen voor haar bunkers. Bij de bouw werd gebruik gemaakt van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht. De voorpostenbunkers zijn allen gebaseerd op hetzelfde ontwerp, doorgaans met een borstwering op het dak die wellicht zowel als gevechtspositie als voor observatie kon dienen.

Beschrijving

Betonnen militaire post met rechthoekig grondplan van 8,2 op 7 meter. De tot twee meter dikke muren van de constructie zijn opgetrokken aan de hand van betonstenen. Het plafond is verstevigd met ijzeren profielen. Er zijn sporen van teer tegen het plafond. Op enkele betonstenen in de binnenmuren zijn zwarte nummers te ontwaren.

Twee toegangen, één aan noordwestelijke en één aan zuidwestelijke zijde, vormen de uiteinde van een L-vormige gang, die op zijn beurt toegang verschaft tot één binnenruimte van 3,2 x 2,8 meter. In de gang is een grote nis uitgewerkt. In de muren van de binnenruimte zijn kleine nissen uitgespaard, telkens drie boven elkaar, door het weglaten van betonstenen. In de noordoostelijke muur zit een insprong van 30 centimeter vanaf de grond tot doorheen het plafond. In het plafond zitten minimum nog twee andere vierkante openingen, waarvan één een hoek maakt.

Tegen de zuidwestelijke muur zijn er restanten van een betonnen trap, waarlangs de borstwering op het dak bereikt kon worden. Deze borstwering zou niet intact bewaard zijn.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175929 (geraadpleegd op ).