Duitse voorpostenbunker

Tekst van Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301038)

Bovengrondse betonnen militaire constructie op een akker tegenover Westakkerstraat 9, op 1400 meter ten noordwesten van de kerk van Oosteeklo.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakt deel uit van de 'vorgeschobene Linie'. Deze voorpostenlijn liep vanaf Celie over Boterhoek en Waai, ten noorden van Lembeke en Oosteeklo via Ertvelde tot Rieme. Ten noorden van Oosteeklo zijn 5 voorpostenbunkers bewaard over een afstand van 2 kilometers.

De landmacht hanteerde specifieke ontwerpen voor haar bunkers. Bij de bouw werd gebruik gemaakt van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht. De voorpostenbunkers zijn allen gebaseerd op hetzelfde ontwerp, doorgaans met een borstwering op het dak die wellicht zowel als gevechtspositie als voor observatie kon dienen.

Volgens buurtbewoners werd er tijdens de Eerste Wereldoorlog een vals dak op de bunker geplaatst en waren er valse deuren en vensters op de muren geschilderd, ter camouflage.

Beschrijving

Betonnen militaire post met rechthoekig grondplan van 8,25 op 7 meter, op een betonnen vloerplaat. De tot 2 meter dikke muren van de constructie zijn opgetrokken aan de hand van betonstenen. Het plafond is gegoten op ijzeren profielen. Vermoedelijk is de houten beplanking van het plafond uitgebroken. Op het dak is een U-vormige, deels ontmantelde borstwering opgetrokken. De betonnen trap is afgebroken. Twee toegangen, één aan westelijke en één aan zuidelijke zijde, vormen de uiteinde van een L-vormige gang, die op zijn beurt via één deuropening toegang verschaft tot één binnenruimte van 3,2 x 2,8 meter. In de noordelijke binnenmuur zit een vierkante uitsparing van 0,25 meter die loopt vanaf de grond tot doorheen het dak. In het plafond zit ter hoogte van de gang nog een andere vierkante opening. Bij de deuropeningen zijn ijzeren elementen bewaard. In de gang is een grote nis uitgewerkt. In de muren van de binnenruimte zijn kleine nissen uitgespaard, steeds drie boven elkaar, door het weglaten van betonstenen.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 24 Oosteeklo.
  • DE DECKER S. & GOOSSENS L. 2013: Onvoltooid verleden tijd. Verhalen over landschap en erfgoed van en in de gemeente, Assenede.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • WILLEMS G. 2006: De Holland-Stellung 1914-1918 in groot-Assenede, De Twee Ambachten 14.1, 36-45.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175912 (geraadpleegd op ).