Duitse voorpostenbunker

Tekst van Duitse bunker (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47622)

Bovengrondse betonnen constructie in weide ten westen van Grote Boterhoek 2, tegen de noordelijke grens van de gemeente Eeklo, bij het gehucht Boterhoek.

Historische beschrijving

Deze bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de ‘Stellung Antwerpen’ in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse landmacht.

De 'Hollandstellung' was het sterkst uitgebouwd tussen Strobrugge en het Kanaal Gent-Terneuzen. Vanaf Strobrugge splitste de 'Hollandstellung' in een 'Vorstellung' langs het Leopoldkanaal, een 'vorgeschobene Linie' met de zogenaamde voorpostenbunkers en tenslotte de 'Hauptkampflinie' of 'Haupt Hollandstellung'. Tussen de voorpostenlijn en hoofdverdedigingslijn was er een dubbele prikkeldraadversperring aangelegd.

Deze bunker maakt deel uit van de 'vorgeschobene Linie'. Deze voorpostenlijn liep vanaf Celie over Boterhoek en Waai, ten noorden van Lembeke en Oosteeklo via Ertvelde tot Rieme. Op grondgebied Eeklo zouden er 11 voorpostenbunkers opgetrokken zijn in een wijde boog op 2 à 3 kilometer ten noorden van de stad Eeklo, vanaf Boterhoek tot aan het gehucht Bus. Vandaag zijn er hiervan 4 bewaard gebleven. De 7 andere voorpostenbunkers werden door de gemeente gesloopt in 1959-1960.

De landmacht hanteerde specifieke ontwerpen voor haar bunkers. Bij de bouw werd gebruik gemaakt van geprefabriceerde betonstenen die, verankerd met ijzers, dienden als gietkoffer waartussen beton gestort werd. Het plafond is meestal gegoten op ijzeren profielen waartussen houten planken waren aangebracht. De voorpostenbunkers zijn allen gebaseerd op hetzelfde ontwerp, doorgaans met een borstwering op het dak die wellicht zowel als gevechtspositie als voor observatie kon dienen.

Beschrijving

Betonnen militaire post met rechthoekig grondplan van 8,9 op 7 meter. De tot twee meter dikke muren van de constructie zijn opgetrokken aan de hand van betonstenen. Het plafond, versterkt met stalen profielen, is 1,5 meter dik.

Op het dak is een U-vormige, deels ontmantelde borstwering opgetrokken (totaal 3,65 meter breed, 2,80 meter lang, 0,8 meter dik), te bereiken via een betonnen trap en platform aan zuidelijke zijde. Ter hoogte van de toegang aan de oostelijke zijde is een restant van een borstwering te zien.

Twee toegangen, één aan oostelijke en één aan zuidelijke zijde, vormen de uiteinde van een L-vormige gang, die op zijn beurt via één deuropening toegang verschaft tot één binnenruimte van 3,6 x 3 meter. In de gang is een nis uitgewerkt.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 27 & 28 Eeklo.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • VERSTRAETEN A. 2000, 2001: Oorlogsrelicten te Eeklo. De Hollandlinie van Balgerhoeke tot Lembeke, De Eeklose Dobbelgebakkene 9.4, 172-180; 10.1, 33-40; 10.2, 77-147,10.3, 138-149.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175867 (geraadpleegd op ).