Duitse manschappenbunker

Tekst van Duitse manschappenverblijfplaats (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301016)

Bijna volledig ondergrondse betonnen militaire constructie, in de tuinen horende bij huisnummers 13 en 17. Op een deel van de constructie, horende bij huisnummer 17, is een buxustuin aangelegd. Op ongeveer 60 meter noordoostwaarts, aan de overzijde van Strobrugge, ligt een gelijkaardige bunker.

Historische beschrijving

Dit verdedigingswerk is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door de Duitse marine, vanaf Strobrugge tot Vrasene door de Duitse landmacht. De zone tussen Leestjesbrugge en Strobrugge lijkt een overgangsgebied tussen beiden te vormen.

De bunkers ter hoogte van Strobrugge zijn typische constructies van de Duitse marine. Ten noorden van het Leopoldkanaal, ter hoogte van Strobrugge, was een bruggenhoofd ingericht, dat aan westelijke zijde begon bij de geschutspost ter hoogte van Waaktdijk, vervolgens noordwaarts liep tot aan de weg Strobrugge-Ede en vervolgens terugkeerde tot aan de oostelijke artilleriebunker langs het Leopoldkanaal. Behalve beide geschutsposten bestond het bruggenhoofd uit een dubbele prikkeldraadversperringen en twee kleinere bunkers.

In Strobrugge zelf, achter dit bruggenhoofd gelegen, waren twee grote bunkers opgetrokken door de Duitse marine. Het betreft een type grote 'Mannschafts Eisenbeton Unterstand' of 'MEBU', dat acht keer door de marine werd opgetrokken langs de 'Hollandstellung'. Een dergelijk grote constructie kon dienen als schuilplaats voor tientallen manschappen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, zowel in 1940 als in 1944, schuilden omwonende burgers in deze bunker.

Beschrijving

Grote militaire constructie uit gewapend beton met een rechthoekig grondplan van 26,30 op 9,40 meter, met muren die minimaal één dik zouden zijn. Het dak zou anderhalve meter dik zijn. De constructie steekt nu 30 centimeter boven de grond.

Dit type bunker bevat twee toegangen (breedte 1,10 meter) aan zuidelijke zijde onder schuin aflopend plafond, die uitspringen en de uiteinden vormen van één lange gang. Via twee toegangen in deze gang kunnen de twee grote binnenruimtes (elk ongeveer 10 x 5 meter) bereikt worden. De twee ruimtes zouden ook onderling met elkaar in verbinding staan via een doorgang in de scheidingsmuur. Het dak wordt per ruimte ondersteund door twee achthoekige betonnen pilaren met een doorsnede van een halve meter.

De bunker kon ter plekke niet onderzocht worden.

  • Stadsarchief Eeklo, Fonds Georges Spittael, GS6, WOI Hollandstellung, doos 29 Maldegem Adegem Sint-Laureins.
  • PYPE P. 2007: Bunkers van de “Hollandstellung” tussen Strobrugge en Leestjesbrug in Maldegem, Heemkundige kring het Ambacht Maldegem. Jaarboek, 175-191.
  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • VAN GEETERUYEN A. & DE JONGH G. 1994: Hollandstellung. Van de kust tot Strobrugge, toen en nu, Shrapnel, 6.2, 1-64.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse manschappenverblijfplaats [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175751 (geraadpleegd op ).