Duitse bunker 'Stützpunkt Gustav'

Tekst van Duitse bunker 'Stützpunkt Gustav' met open gevechtsstellingen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300980)

Ten noordoosten, oosten en net ten westen van Zeedijk 4, ter hoogte van Zeepolder en Spermaliepolder, ligt een cluster van vijf bunkers. Dit betreft de meest noordelijke van twee gelijkaardige bunkers tegen een dijk in de Spermaliepolder.

Historische beschrijving

De bunker is opgericht als onderdeel van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door de Duitse marine, vanaf Strobrugge tot Vrasene door de Duitse landmacht. In de sector van de marine werden de constructies opgetrokken aan de hand van beton, dat gegoten werd binnen een houten bekisting. In deze sector bestond de 'Hauptkampflinie' uit een opeenvolging van steunpunten, min of meer parallel met de Belgisch-Nederlandse grens. Hierbij werd handig gebruik gemaakt van oude verdedigingswerken, die doorheen de eeuwen langsheen de grens waren aangelegd.

Deze bunker maakte deel uit van 'Stützpunkt Gustav', een steunpunt dat ter hoogte van Zeepolder / Spermaliepolder was opgetrokken. Het betreft een type 'Mannschafts Eisenbeton Unterstand' of 'MEBU', dat meermaals werd opgetrokken door de marine. Kenmerkend zijn de open gevechtsstellingen voor mitrailleurs bij de bunker. De vierkante opening aan westelijke zijde diende voor het versturen van lichtsignalen via een 'Lichtsignalgerät' (seinlamp).

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie, met twee betonnen muurtjes en bijhorende paaltjes.

Het beton van de bunker is gegoten tegen een houten bekisting. Op het dak is er ter camouflage grasbegroeiing aangebracht. Op het dak staan vier betonnen afgeknotte kegels met vierkante openingen. Er zijn wapeningsijzers in het beton zichtbaar.

De bunker kan betreden worden via trappen en brede, geknikte gangen aan noordelijke en zuidelijke zijde. Naast de noordelijke toegang zit een opening , die naar buiten toe versmalt. Binnenin bestaat de constructie uit één ruimte. In de oostelijke muur (= vijandelijke zijde) zit centraal in de binnenmuur een nis en in de twee hoeken tegen het plafond telkens een kleinere opening. In de westelijke muur (= vriendzijde) zit een vierkante opening, die afgesloten kon worden cf. de bewaarde hengsels. Door de hoge waterstand kon de bunker niet betreden worden.

De muurtjes zijn gelegen op zo’n 10 meter ten oosten van de noordelijke toegang respectievelijk op 10 meter ten zuiden van de zuidelijke toegang. Aan elke zijde van elk muurtje staan telkens één paaltje in een geschrankte positie ten opzichte van elkaar. De paaltjes zijn meerhoekig en bevatten bovenaan een ronde, ijzeren opening. Het beton lijkt bovenaan de paaltjes fijner afgewerkt.

  • SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
  • VAN GEETERUYEN A. & DE JONGH G. 1994: Hollandstellung. Van de kust tot Strobrugge, toen en nu, Shrapnel, 6.2, 1-64.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker 'Stützpunkt Gustav' met open gevechtsstellingen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175551 (geraadpleegd op ).