Toren oude parochiekerk Sint-Lambertus

Tekst van Midddeleeuwse centraalbouw en toren oude parochiekerk Sint-Lambertus (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/1663)

Na de bombardementen van 1944, ontdekte professor Mertens hier, tijdens de opgravingscampagne van 1949, diverse kerken, waarvan de oudste, een houten rechthoekige constructie, opklimt tot de 8ste-9de eeuw. Gevolgd door een "Karolingisch" gebouw met centrale aanleg, namelijk een achthoekige koepelkerk uit de 10de eeuw.

In 1405 vervangen door een gotische, eenbeukige kerk (eerstesteenlegging 19 maart 1405; inwijding in 1407); samen met het aangrenzende klooster vernield door de Staatsen in 1578 (zie straatinleiding); nadien langdurige en moeizame restauratie. Voltooid in 1625 (zie gevelstenen); inwijding in 1636.

In 1772 ging men over tot de aanbouw van twee zijbeuken, vermits de kerk te klein geworden; het schip moest hiertoe gereconstrueerd worden. Volledig gebombardeerd in 1944, met uitzondering van de westtoren, die, ondanks latere verminkingen, teruggaat tot een Karolingische portaaltoren.

Zwaar verankerde rechthoekige toren van zandsteen, iets verbredend naar het westen, onder leien naaldspits. Na de vernieling van 1578 hersteld tot een hoogte van circa 11 meter en verder opgebouwd met een klokkenverdieping (baksteen met een parement van witte steen) tot 17 meter in romaanse stijl; twee lijsten van witte steen duiden het onderscheid aan tussen oud en nieuw; twee gevelstenen (west- en zuidzijde) met jaartal 1625 verwijzen naar het jaar van de herstelling. De smalle rechthoekige vensters met het uitzicht van schietgaten, volgens sommigen verwijzend naar het oorspronkelijk defensieve karakter, werden gedicht en vervangen door rondbogige. Vermits de toren sterk begon over te hellen, werden in 1735 aan de westzijde twee steunberen gebouwd, die in 1862 vervangen werden door een meer stevige constructie; zie de drievoudig versneden, bakstenen steunberen met speklagen van zandsteen. Vernauwde rondbogige doorgang aan westzijde, kleinere aan oostzijde.

Consoliderende restauratie naar ontwerp van de Technische Dienst Openbare Werken Mechelen in 1988.

  • Administratie voor Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg, Bestuur voor Monumenten en Landschappen, Provinciale Directie Antwerpen, dossier Sint-Lambertus Muizen.
  • MERTENS J., De oudheidkundige opgravingen in de St.-Lambertuskerk te Muizen (Brabant), Overdruk uit het Bulletin van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, 1950, 115-195.
  • VAN DE LEUR L., Muizen, sine loco, 1968, 24-36.
  • VAN DE LEUR F. & L., De priorij van Muizen. De bewogen geschiedenis van een nonnenklooster, Muizen-Mechelen, 1988, 13.

Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. 1995: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Mechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Midddeleeuwse centraalbouw en toren oude parochiekerk Sint-Lambertus [online], https://id.erfgoed.net/teksten/1663 (geraadpleegd op ).