Duitse mitrailleurspost

Tekst van Duitse mitrailleurpost (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/216767)

Eén van twee Duitse bunkers, gelegen op adres Zevekotestraat 103, op ongeveer een kilometer ten zuidwesten van de kerk van Zevekote, net ten oosten van het Klein Bazelaargeleed. Onderhavige bunker is gebouwd tegen de hoeve, aan oostelijke zijde. De andere bunker ligt ten noordwesten van de hoeve, waarop ten dele een schuur is gebouwd.

Historiek

Eén van twee Duitse bunkers, die behoorden tot het steunpunt 17 binnen de 'Flandern I Stellung'. Vanaf eind 1916 begon men met de uitbouw van de 'Flandern I – Stellung', achter (ten oosten van) de tweede Duitse stelling (die liep van Middelkerke, via Slijpe en Sint-Pieterskapelle tot Keiem). Deze 'Flandern I – Stellung' begon in Raversijde en liep via Leffinge en Zevekote naar Zande. Daar liep de 'Flandern I – Stellung' verder op het gebied van het Duitse Vierde Leger zuidwaarts richting Ieperboog. Het deel van de 'Flandern I – Stellung' in het 'Marinegebiet' bestond uit 18 weerstandsnesten met stevige betonnen mitrailleursposten, loopgraven en verschillende rijen prikkeldraadversperringen. Op sommige plaatsen werden boerderijen versterkt en in de stelling geïntegreerd. Via 'Riegels', dwarsstellingen hoofdzakelijk bestaande uit prikkeldraadversperringen, werd deze 'Flandern I – Stellung' verbonden met de tweede Duitse stelling. Deze hadden tot doel eventuele doorgedrongen aanvallers op te houden.

De meest westelijke bunker fungeerde ook als observatiepost, dankzij het mangat in het dak. Een derde constructie, opgetrokken bij de boerderij aan de overzijde van de straat en gelijkaardig als de meest oostelijke constructie, is afgebroken. Foto’s van deze derde constructie tonen hoe er op de rand van het dak, ter hoogte van de trappenpartij betonnen randen waren aangebracht, wellicht om een mitrailleur extra te beschermen. Ook bovenaan het mangat van de bewaarde observatiepost zijn betonnen randen bewaard. De constructies zijn telkens met borstweringen aan oostelijke zijde uitgewerkt. Volgens militaire luchtfoto’s uit 1918 was er aan de overzijde nog een vierde bunker aanwezig, eveneens met uitspringende lage borstweringen aan oostelijke zijde. Een blik op de luchtfoto’s leert dat men poogde de mitrailleurposten te camoufleren, door een zadeldak op de constructie te suggereren.

Het grondplan van deze bunker stemt min of meer overeen met grondplan nummer 394, zoals eind de jaren 1930 uitgetekend door de 'Service Technique du Génie'.

De aangebrachte datum "30 VIII 1941" wijst mogelijk op een hergebruik van de bunker tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie, met een rechthoekig grondplan en twee uitspringende borstweringen aan oostelijke zijde. De constructie is tegen een bestaande hoeve opgetrokken. De constructie is gegoten binnen een houten bekisting en vooral aan oostelijke zijde sterk uitgewerkt. De muur tussen de twee deuropeningen loopt namelijk schuin naar binnen af en bevat centraal een betonnen trappenpartij waaronder aan weerszijden een nis steekt. Via deze trappen kan een richel bereikt worden. Door op het dak een mitrailleur op te stellen, kan dit dak bijgevolg fungeren als borstwering.

De lage borstweringen in de noordoostelijke en zuidoostelijke hoek zijn gebogen afgewerkt en bevatten behalve een nis bovenaan ook nog een ronde uitsparing met opening, waarin een staaf kan worden aangebracht. Deze zijde is tenslotte afgewerkt met een betonnen platform met twee treden, waarin een gebogen 'pad' is uitgespaard net achter de borstweringen.

Via de twee deuropeningen kan een gang betreden worden, die op zijn beurt via twee openingen toegang verschaft tot twee ruimtes. Deze ruimtes zijn aan westelijke zijde nog eens met elkaar verbonden via een doorgang. Het plafond is verstevigd met ijzeren balken en bevat drie vierkante openingen (zichtbaar vanop het dak). De muren zijn witgekalkt.

In de meest zuidelijke ruimte steekt een schietopening in de zuidelijke muur, in de noordelijke ruimte één in de westelijke muur. Deze schietopeningen bevinden zich aan binnenzijde tegen het plafond. Vlakbij deze schietopeningen is telkens een nis uitgewerkt. In de gang zijn eveneens twee nissen uitgespaard.

Ter hoogte van een deurhengsel aan zuidelijke zijde is volgende inscriptie ingekerfd: "30 VIII 1941".

  • Koninklijk Legermuseum Brussel, Fonds C.D.H., Inventaire QGT nr 27, map 533, grondplan nr. 394.
  • Koninklijk Legermuseum Brussel, Collectie militaire luchtfoto’s Eerste Wereldoorlog (geraadpleegd in het Kenniscentrum In Flanders Fields Museum Ieper), Britse luchtfoto’s 29/5/1918, dianummer 2981 resp. 2983, FID 1559 resp. 1561).
  • Kenniscentrum In Flanders Fields Museum Ieper, Collectie militaire stafkaarten Eerste Wereldoorlog, Nieuport (Plan Directeur Armée Belge), 5/9/1918.
  • Domein Raversijde Oostende, Collectie militaire stafkaarten Eerste Wereldoorlog, Stellungskarte f.d. Küstenabschnitt, Blatt IV, 18/5/1917; Stellungskarte f.d. Gruppe Nord, Blatt IX, 25/11/1917.
  • DESEYNE A. 2007: De kust bezet 1914-1918, Brugge.
  • LAMBRECHT E. 2013: Ten aanval. De strijd om de voorposten aan de IJzer, Brugge.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse mitrailleurpost [online], https://id.erfgoed.net/teksten/162759 (geraadpleegd op ).