Parochiekerk Sint-Audomarus

Tekst van Parochiekerk Sint-Audomarus met kerkhof (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16268)

Aan de kruising van Dorpstraat en Stationsstraat, nabij het Meester G. Vlaeminckplein gelegen bedehuis met omringend kerkhof, aan de Stationsstraat begrensd door een muur met hek, aan noordzijde door de Heldenweg, leidend naar Belgisch Militair Kerkhof (Eerste Wereldoorlog).

Neogotische hallenkerk naar ontwerp van architect P. Buyck (Brugge) van 1855 met deels romaanse (circa 1100), deels gotische toren (oorspronkelijk kruising-) en transept. Laatstgenoemden bleven gespaard toen Franse troepen in 1793 de kerk afbrandden; zij werden in de nieuwe bouw geïntegreerd. Doopkapel (1954) en stookplaats (1974) naar ontwerp van architect B. Hendryckx (De Panne). Restauratie van de toren onder leiding van architect W. Ingelaere (Poperinge) in 1970.

Verankerde gele baksteenbouw; aanwezigheid van ijzerzandsteen in transept. Leien bedekkingen.

De plattegrond ontvouwt een voorgeplaatste westtoren met aanleunende kruisbeuken, een driebeukig schip van vijf traveeën met rechte sluiting van zijkoren en een hoofdkoor van een rechte travee met driezijdige sluiting. Aanleunende sacristie en stookplaats respectievelijk in zuid- en noordoksel van laatstgenoemde.

Vierkante westtoren van twee, ongelijke geledingen onder tentdak. Westgevel verstevigd door middel van steunberen. Tudorboogvormige inkom, verdiept in brede, geprofileerde spitsboog. Rondboogvenster (dichtgemetseld in westgevel) en sporen van aanzet van zadeldak in west- en noordgevel, duidelijk wijzend op vroegere inplanting op kruising. Geprofileerde spitsboogvormige galmgaten op afzaat, met doorlopende druiplijst en lekdrempel, ter hoogte van tweede (jongere) geleding. Gemarkeerde borstwering met gesmeed ijzeren hek.

Aanleunende noordelijke kruisbeuk onder gebogen, mank zadeldak. Westgevel met blind, geprofileerd spitsboogvenster op afzaat.

Sporen van bouwnaad links van laatst genoemde. Aangebouwde 20ste-eeuwse doopkapel onder zadeldak (nok parallel aan het schip) met westelijke tuitgevel voorzien van aandak, muurvlechtingen, top- en schouderstukken en twee spitsboogvensters op afzaat. Soortgelijk venstertje in noordgevel. Noordgevel van kruisbeuk gemarkeerd door steunberen met versnijdingen. Geprofileerd steekboogvenster op afzaat. Sporen van bouwnaad rechts, dichtgemetseld korfboogdeurtje onder laatst genoemde.

Aanleunende zuidelijke kruisbeuk onder idem dak. Westgevel gestut door middel van zuidelijke steunbeer met versnijdingen en geritmeerd door middel van geprofileerde spitsboog op halfzuilen met kapiteel. Houten calvarie onder luifel tegen boogveld. Arduinen grafstenen (19de eeuw) links en rechts van laatst genoemde. Zuidgevel gemarkeerd door steunberen met versnijdingen. Resten van geprofileerde omlijsting rechts van getoogd venster op afzaat. Sporen van bouwnaad links, dichtgemetseld steekboogdeurtje onder laatst genoemde.

Traveeën van schip en koor gemarkeerd door lisenen en geajoureerd door middel van spitsboogvensters (drielichten) met afzaat en druiplijst.

Blinde oostgevel van driezijdige hoofdkoorsluiting met jaarsteen 1856. Vlakke torenzoldering bestaande uit houten kinderbalken. Sober, bepleisterd en witgeschilderd interieur. Spitstongewelven, eveneens bepleisterd en beschilderd. Spitsbogige scheibogen rustend op rechthoekige pijlers.

Mobilair: Lodewijk XIV-zijaltaren, hout, 1702, afkomstig van kapucijnenklooster van Veurne, in noord- en zuidkoor. Koorgestoelte, eik, begin 18de eeuw, in hoofdkoor. Neogotische preekstoel, hout, 1862 volgens inscriptie, in schip.

  • DEVOS-STOCKMAN A., ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H. 1975: Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie West-Vlaanderen. Kanton Veurne, Brussel, 13.
  • VANDENBUSSCHE E., CAUWELIER R., D.HOOGE P. 1952: De korte geschiedenis behandelende enkele bijzonderheden over het leven, de bloei en de vooruitgang onzer gemeente over de laatste vijftig jaren, Adinkerke.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs:  Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Audomarus met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/16268 (geraadpleegd op ).