Het landschap ‘kasteel van Westmalle’ situeert zich in de centrale Kempen, ten noordoosten van de bewoningskern van Westmalle. De begrenzing van dit gebied wordt in grote lijnen gevormd door de Kleistraat in het noorden, de Steenhovenstraat in het oosten, de Leemstraat en de bewoning van Westmalle in het zuiden en de Oude Molenstraat in het westen.

De oorsprong van het Kasteel van Westmalle en het omliggende park gaat terug tot de 12de eeuw. Het huidige kasteel werd echter gebouwd in 1561 en onderging in de 19de eeuw nog een aantal verbouwingen, welke op het eerste zicht weinig hebben gewijzigd aan de oorspronkelijk renaissance architectuur. Opmerkelijk is het cirkelvormige dienstgebouw uit de 19de eeuw met stallingen, schuren, hooizolders, een loods voor rijtuigen en knechtenwoningen. Deze ‘Ronde Bouw’ betreft een zeldzaam bouwwerk, waarvan men slechts uitzonderlijk in België enkele exemplaren heeft aangetroffen. Ten westen van het kasteel bevindt er zich een gaaf bewaarde ijskelder. De ‘Grote Hoeve’, die ten noordwesten van het kasteel ligt, dateert uit 1853. Het betreft een U-vormig complex met losstaande bestanddelen.

Het kasteel van Westmalle heeft sinds zijn erkende vestiging in de 12de eeuw een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van het dorp en latere gemeente. In de loop van deze geschiedenis deden het kasteel en de Ronde Bouw bovendien verschillende keren (1585, 1914 en 1945) dienst als schuilplaats voor de bevolking van Westmalle. Opvallend in de structuur van dit gebied is de mooi bewaarde kasteel-kerk relatie, die een duidelijk dominerend element vormt in het landschap. De parochiekerk van Sint-Martinus, door een -recentelijk vervangen maar van oorsprong zeer oude- eikendreef verbonden met het kasteel, betreft een neogotische kruisbasiliek met gedeeltelijk ommuurd kerkhof. De oorspronkelijk gotische kerk werd in 1915 door een brand verwoest en opnieuw opgebouwd en vergroot in 1923-1926. Van de kerk uit de 15de eeuw bleven enkel nog een kapel en een sacristie bewaard.

Het kasteel met kasteelpark en aanpalende landerijen, waardevolle bossen en oude dreven vormen, samen met de Sint-Martinuskerk en de verbindingsdreef, een landschap met een landelijk en uitzonderlijk historisch karakter. De esthetische- en belevingswaarde van het geheel is dan ook zeer hoog.