Jezuëtenklooster

Tekst van Jezuïetenklooster met tuin (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/10316)

Van het voormalige klooster van de paters jezuïeten bleef naast de kerk vooral de kloostertuin bewaard, evenals de neogotische kloostergebouwen uit 1923-1924 naar ontwerp van E. Careels.

Historiek

De jezuïetenorde vestigde zich te Lier in 1615 in het "Hof van Grobbendonk" in de Berlaarsestraat. Het klooster werd vernieuwd in 1740, de kerk werd gebouwd in 1749-1752. Na de opheffing van de orde in 1773 vertrokken de jezuïeten. Het klooster werd tijdelijk ingericht als fabriek. De paters keerden terug in 1841. Het klooster werd zwaar beschadigd tijdens de Eerste Wereldoorlog en in 1923-1924 werd het terug heropgebouwd naar ontwerp van E. Careels. In 1971-1972 werd het klooster ingericht als Stedelijke Muziekacademie, waarbij de inwendige verdeling volledig werd aangepast aan de nieuwe bestemming. De muren rondom de kloostertuin werden rond dezelfde periode gesloopt.

Beschrijving

Het voormalige jezuïetenklooster is een sober neogotisch complex op grosso modo L-vormige plattegrond met grotendeels ingebouwde kapel ten zuiden. De kapel bestaat uit drie traveeën op een rechthoekige plattegrond en vijfzijdige koorsluiting onder een leien bedaking. Het is een bakstenen constructie op arduinen sokkel, met eenvoudige spitsboogvensters onder bakstenen druiplijst op natuurstenen consoles, met deels bewaard glas in lood met afbeelding van heiligen. Aan noordwestzijde is een rechthoekig ingangsportaal met trapgevel en spitsboognis aanwezig. Het interieur werd volledig aangepast.

De kloostergebouwen bestaan uit bakstenen vleugels van twee tot drie bouwlagen op arduinen sokkel onder een leien zadel- of mansardedak. Er is een markerende torenvormige hoektravee onder leien tentdak of naaldspits, met daaronder boogfries, en dakkapellen. De lijstgevels worden geritmeerd door lisenen met sierankers, met daartussen gevarieerde, meestal getoogde muuropeningen in verdiepte boogvormige of rechthoekige gevelvlakken. Houten kroonlijsten op klossen boorden de gevel af.

De centraal afgeschuinde hoekpartij met trapgevel (negen treden en top) van vier traveeën wordt gemarkeerd door een Brugse travee met spitsbogige muuropeningen, spitsboogportieken met bakstenen kruisribgewelven en een bekronend heiligenbeeld.

De zuidelijke vleugel wordt getypeerd door een getrapt risaliet (zeven treden en top) met Brugse travee. Centraal is een beeld van Heilige Jozef met Kind geplaatst, met daaronder de gevelsteen met cartouche "IHS" en vermelding "Anno 1899".

De Gasthuisvest wordt aan de noordzijde grotendeels ingenomen door de oorspronkelijk de tuin van het jezuïetenklooster. In het park is een ijskelder met erboven een achtzijdig open tuinpaviljoentje met knoestige stammen aanwezig.

  • Archief Onroerend Erfgoed Antwerpen, DA000775, 10 stadsgezichten te Lier, advies KCML (1992).
  • Archief Onroerend Erfgoed Antwerpen, DA000775, 10 stadsgezichten te Lier, beschermingsdossier (S.n., 1993).
  • Kennes H. & Wylleman L. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Lier, Bouwen door de eeuwen heen in in Vlaanderen 13N1, Brussel - Turnhout.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Jezuïetenklooster met tuin [online], https://id.erfgoed.net/teksten/161511 (geraadpleegd op ).