U-vormige hoeve

Tekst van U-vormige hoeve (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32226)

De hoeve omvat bakstenen componenten met boven een gepikte plint wit gekalkte erfzijdegevels en zadeldaken met Vlaamse pannen, alles in U-vorm geschikt omheen een trapezoïdaal erf.

Historiek

De hoeve wordt al op de Ferrariskaart weergegeven als een U-vormig complex met open linkerflank, maar het complex is ouder in kern, blijkens jaartalankers op de straatgevels die verwijzen naar 1754 en 1762. De Ferraris geeft twee vrijstaande bijgebouwen weer: één ten noordoosten van de hoeve, aan Lovendal, één ten zuiden, aan de Nieuwe Steenweg. In de Atlas der Buurtwegen verschijnt de U-vorm opnieuw, maar ondertussen grenzend aan de nieuw gebouwde hoeve Nieuwe Steenweg 128, die de vroegere open erfzijde afsluit. De U-vorm blijkt een onregelmatige structuur te hebben, met een onregelmatige achtervleugel (oosten), bestaande uit een kort, bij de rechtervleugel (zuiden) aansluitend gedeelte, en een linkerdeel (noorden) met een ten aanzien van het rechterdeel terugwijkende rooilijn. Het noordoostelijk bijgebouw is verdwenen, het zuidelijk bestaat nog steeds, en wel als een langgerekte constructie langsheen de Steenweg. Zowel de hoeve (weliswaar met een laag dienstgebouwtje toegevoegd aan erfzijde) als het bijgebouw behielden hun 19de-eeuwse structuur.

Beschrijving

De hoeve omvat bakstenen componenten met boven een gepikte plint wit gekalkte erfzijdegevels en zadeldaken met Vlaamse pannen, alles in U-vorm geschikt omheen een trapezoïdaal erf: een straatvleugel met poortgebouw en links aansluitende stal, woonhuis in de rechtervleugel, een nog steeds tweeledige achtervleugel met dwarsschuur links en vermoedelijk voormalige stal rechts. Het poortgebouw, met in de doorgang de resten van een oorspronkelijke vakwerkconstructie, alsook een mooie houten duiventil, omvat een rechthoekige poort in houten omlijsting. De tegen de poort aangebouwde stal is er door een brandmuur van gescheiden. Het volume heeft een op een houten zolderluik na blinde straatgevel, met jaartalankers 1762. De bij de poortdoorgang aansluitende kopgevel omvat een rechthoekig deurtje, stal- en zoldervenstertje. Kop- en erfzijdegevel hebben een afgeronde hoek. De erfzijdegevel omvat naast de sporen van enkele gedichte muuropeningen, een deurtje en twee venstertjes.

De erfzijdegevel van het woonhuis gaat links voor een deel schuil achter het rechterdeel van de achtervleugel. De gevel is sober, met een meer recente, rechthoekige deur, een dito venster en twee kleine verdiepingvenstertjes, waarvan het rechtse de houten kozijnstructuur behield waarvan het linkse slechts de sporen bewaart. De kopgevel-straatzijde omvat drie ronde uilengaten. De achtergevel van de hoeve, uitgevend op een tuinperceeltje, draagt de jaartalankers 1754, maar heeft een latere voorgevelordonnantie gekregen, met rechthoekige muuropeningen, waaronder een gelijkvloerse deur met links en rechts telkens twee vensters in een onregelmatige spreiding, alle in een kalkstenen omlijsting, de vensters met de duimen van verdwenen luiken. De verdieping omvat vier vensters, netjes boven de gelijkvloerse exemplaren, met hardstenen onderdorpel en een houten latei.

De dwarsschuur is een volume met ten aanzien van de rechts aansluitende stal terugwijkende rooilijn en zodoende een vrije rechterzijgevel met aandak en vlechtingen. De erfzijdegevel omvat een verankerde korfboogpoort. De tussen schuur en woonhuis geprangde stal is amper nog als dusdanig herkenbaar: de erfzijdegevel omvat een deur en twee met glastegels gedichte bovenvensters.

Op het tuinperceel rechts van de hoeve bleef het langgerekte, zuidelijke dienstgebouw bewaard, mogelijk een bakhuis met aansluitende dienstfunctie. Het betreft een laag volumetje in baksteen met gecementeerde plint en zadeldak met Vlaamse pannen, met tegen de rechter-kopgevel een lage aanbouw (bakoven?) met dezelfde afwerking als het hoofdvolume. De straatgevels zijn blind.

  • PAUWELS D., SCHLUSMANS F. et al. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout.

Bron: Onroerend Erfgoed, deschermingsdossier DL002442, Veulen: aspecten
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: U-vormige hoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/159376 (geraadpleegd op ).