Begijnhofkerk

Tekst van Begijnhofconvent met tuin en ruïne begijnhofkerk (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/83775)

Voormalig begijnhofkerk die vanaf 1843 eigendom werd van de paters Predikheren. In 1976 brandde de kerk af en wordt sindsdien geconsolideerd als ruïne.

Historiek

Het begijnhof van Tienen werd vermoedelijk gesticht in het begin van de 13de eeuw. Het werd gevestigd ten zuiden van de Borggracht, 'extra muros', op de plaats van een vroegere joodse nederzetting. De kerk werd opgericht rond 1250 opgericht als parochiekerk in vroeggotische stijl. Door verschillende schenkingen konden de begijnen hun domein vergroten en de gemeenschap groeide snel aan. Er waren ooit meer dan 300 begijnen, maar in 1622 bedroeg hun aantal nog geen zesde daarvan. In 1754 omvatte het ommuurde begijnhof 57 huizen, de kerk, het gemeenschappelijke 'convent', de infirmerie en het 'contoir'. In 1797 werden de eigendommen van de begijnen onder sekwester geplaatst en overgedragen aan het 'Hospice' (bestuur van de gasthuizen) van de stad. Het begijnenleven was toen al lang over zijn hoogtepunt heen en hun aantal verminderde zienderogen. De laatste begijn overleed in 1866.

De kerk was al in 1843 samen met het convent en de infirmerie verkocht aan Gentse paters dominicanen. Op het einde van de 19de eeuw wordt de kerk grondig gerestaureerd en een nieuwe kapel toegevoegd onder leiding van architect de Bethune. Gedurende de Eerste en Tweede Wereldoorlog lijdt de voormalige begijnhofkerk weinig schade. Op 22 september 1976 wordt de kerk echter verwoest door een brand. Het klooster van de paters Predikheren wordt kort daarna opgeheven. Er wordt beslist om de kerk niet meer terug herop te bouwen maar als ruïne te consolideren.

Beschrijving

De kerk is een voorbeeld van vroeggotiek uit de 13de eeuw. Ze heeft een basilicale opbouw en is hoofdzakelijk opgetrokken in kwartsiet van Overlaar. Ze werd opgebouwd in twee campagnes: beuken en transept uit de tweede helft van de 13de eeuw, koor en kapellen uit de eerste helft van de 14de eeuw. De drie beuken bestaan uit zes traveeën die uitlopen op een niet-uitstekend pseudo-transept en een koor, geflankeerd door rechthoekige kapellen en uitlopend op een zevenzijdige apsis.

  • Archief Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, DB000268, Predikherenkerk en Predikherenklooster, bouwhistorische studie, doos 58.92.
  • GENICOT L.F., VAN AERSCHOT S., DE CROMBRUGGHE A., SANSEN H. & VANHOVE J. 1971: Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 1, Luik.

Auteurs:  Foubert, Annemie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Begijnhofconvent met tuin en ruïne begijnhofkerk [online], https://id.erfgoed.net/teksten/150304 (geraadpleegd op ).