Historisch overzicht

In 1919 besliste de gemeenteraad van Tervuren om een monument op te richten ter ere van de tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde soldaten, burgerslachtoffers en weggevoerden. Het eerste ontwerp was van de hand van beeldhouwer P. Stoffijn die ook het oorlogsgedenkteken van Ternat maakte. Omwille van de hoge kostprijs - 35000 BEF - werd de opdracht echter niet aan Stoffijn gegund. Het zou tot 1923 duren vooraleer het uiteindelijke oorlogsmonument er zou komen. Het werd ontworpen door beeldhouwer Camille Vande Capelle (1881-?), en vervaardigd in bronsgieterij Vindevogel (Zwijnaarde). Beiden tekenden - samen met architect Karel Van Der Beken - ook voor het oorlogsgedenkteken op het Gemeenteplein van Asse. Het gedenkteken werd voor de Vrijheidsboom geplaatst en op 19 augustus 1923 plechtig ingehuldigd.

Over Camille Ernest Marie-Joseph Vande Capelle is niet veel geweten. Hij werd in 1881 geboren in Sint-Joost-ten-Node, nam in 1906 deel aan de voorbereidende wedstrijd voor de Prix de Rome en moet ten tijde van de realisatie van het oorlogsgedenkteken in Asse een atelier gehad hebben in Anderlecht, getuige het opschrift op de sokkel.

Bronsgieter Vindevogel was vermoedelijk Karel Vindevogel (1875-1952) die een bronsgieterij had in Zwijnaarde en wiens zoon Geo Vindevogel (1923-1977) als ontwerper en bronsgieter betrokken was bij de oorlogsgedenktekens van de Tweede Wereldoorlog in Gent (Achtmeiplein) en Deinze (Kongoplein).

Beschrijving

Oorlogsgedenkteken, gevormd door een in brons gegoten, triomferende soldaat, oprukkend met hoog geheven vlag en geplaatst op een sokkel die het middenaccent vormt van een ietwat lagere, halfronde en in witte natuursteen uitgewerkte gedenkmuur. De gedenkmuur wordt beëindigd door twee hoekpijlers, bekroond door een leeuw met wapenschild waarop twee klauwende leeuwen, de wapens van Tervuren en België. Op de gedenkmuur zijn, naast de namen van gesneuvelde soldaten, de opschriften "AAN/ ONZE/ HELDEN" (sokkel) en "1914/1940" (linker hoekpijler) en "1918/1945" (rechter hoekpijler) aangebracht. Het monument, geflankeerd door twee vlaggenstokken, staat op een drie treden tellend verhoog en wordt voorafgegaan door een plantsoen met rode grindpaden rond twee cirkelvormige hagen, het geheel van het openbaar domein afgeschermd door middel van een geblokte, hardstenen plint waarop een laag, geometrisch uitgewerkte hekwerk in smeedijzer. Achter het gedenkteken prijkt de Vrijheidsboom (K.P.B. 19.02.1951).