Brouwerij Timmermans

Tekst van Brouwerij Timmermans (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206972)

Eind 19de-eeuws brouwerijcomplex met aanpassingen uit verschillende perioden en een woonhuis uit het interbellum, gelegen in het centrum van het dorp, ten westen van de kerk. Heden geuze- en lambiekbrouwerij Timmermans.

Historiek

Hoeve met brouwerij en herberg waar volgens sommige bronnen al bier gebrouwen werd vanaf het begin van de 18de eeuw. Uit het primitief kadaster (1830) kunnen we afleiden dat er met zekerheid reeds een hoeve met brouwerij aanwezig was begin 19de eeuw. De brouwerij met herberg droeg de naam "De Mol". Deze hoevebrouwerij zal pas na verschillende vergrotingen zijn gesloten karakter krijgen. Een belangrijke vergroting werd geregistreerd in 1899 op het kadaster, toen werd er de afbraak van de oude brouwerij en de opbouw van de huidige brouwerij aan de straatzijde geregistreerd.

Op 18 september 1911 kocht Frans Timmermans de brouwerij van zijn schoonvader Paul Walravens. Deze Frans Timmermans heeft een belangrijke rol in Itterbeek gespeeld en was er burgemeester van 1929 tot 1955. Een volgende vergroting van de brouwerij werd op het kadaster geregistreerd in 1912 met de uitbreiding van de westelijke vleugel. De brouwerij breidde uit met een groot pakhuis ten zuiden in 1920. Dit werd geregistreerd op het kadaster in 1922, toen werd nogmaals een vergroting van de brouwerij opgetekend en kreeg de hoeve zijn gesloten karakter.

In 1924 werd er een nieuwe brouwerswoning gebouwd aan de hand van plannen van architect Sylvain Raemdonck (Brussel) (zie bewaarde plannen ter plaatse en signatuur op de gevel) (in 1928 geregistreerd op het kadaster). In 1933 bouwde men een derde verdieping op twee bestaande verdiepingen van de brouwerij tegen de Kerkstraat. De grote aangebouwde loods ten zuiden werd op het kadaster geregistreerd in 1930.

De opvolger van Frans Timmermans was zijn schoonzoon Paul Van Cutsem, deze wijzigde de naam van de brouwerij in "Timmermans". In de jaren 1960 zal men de oorspronkelijk open binnenplaats overdekken. In de jaren 1970 en later zullen er aan de westzijde nog een aantal overdekte plaatsen bijkomen. De brouwerij is daarna steeds blijven vernieuwen met onder andere nieuwe installaties voor de bottelarij en een nieuwe vatenlijn. De brouwerij zelf heeft haar eind 19de-eeuws karakter en installaties uit het interbellum bewaard.

Beschrijving

Het gebouwencomplex bestaat uit een brouwerswoning ten noordoosten, de brouwerij ten noorden tegen de Kerkstraat en een voormalige langsschuur ten noordwesten. Ten zuiden magazijnen en werkplaatsen. Ten westen zijn er verschillende later aangebouwde opslagplaatsen. Toegangspoort tot de heden overdekte binnenplaats in de oostvleugel ten zuiden van de woning.

Brouwerswoning (heden in gebruik als kantoor)uit het interbellum met art-deco-invloeden. Bakstenen dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen met souterrain onder een complexe leien bedaking. De twee uiterste traveeën hebben afgeronde puntgevels. Decoratief uitgewerkte gevel met dieper liggend portiek en een driezijdige erker. Er is gebruik gemaakt van hardsteen voor de souterrain en similisteen voor de decoratieve elementen in de gevel, waaronder de lekdrempels, de tussenstijlen, de hoekblokken en de balustrade van het portiek. Eveneens decoratief uitgewerkte metselverbanden. Voornamelijk rechthoekige muuropeningen, uitgezonderd getoogde muuropeningen in het inkomportaal en van een groot venster aan rechterzijde; bewaard schrijnwerk. De deur en het venster van het toegangsportaal hebben een bewaarde glas-in-loodvulling. Diefijzers voor de vensters van het souterrain en de begane grond. Garagepoort in de rechter travee.

Het interieur van de inkomhal is zeer goed bewaard met een mozaïekvloer, stucwerkplafonds en fries, bewaard schrijnwerk van binnendeuren met glas in lood, een trap en een stucwerkschouw, alle met art-deco-invloeden.

De brouwerij bestaat heden uit drie bouwlagen onder een kunstleien zadeldak. Bepleisterde en witgeschilderde baksteenbouw met voornamelijk getoogde en rondboogvormige muuropeningen, uitgezonderd de muuropeningen van het koelschip, deze zijn rechthoekig en hebben lamellen voor de verluchting. De brouwzaal bevindt zich op de eerste verdieping. Koelschip op de tweede later opgebouwde verdieping. Op deze verdieping bevinden zich ook nog de oude graanmolens. Grote ronde schoorsteen achter het gebouw.

Voormalige langsschuur onder kunstleien zadeldak. De oorspronkelijke rondboogvormige poort is toegemaakt. De voormalige langsschuur is heden deels in gebruik als café of feestzaal en de oude graanzolder van de schuur is omgebouwd tot museum. De gevel van de brouwerij in de Kerkstraat en de puntgevel van de schuur zijn bepleisterd en witgeschilderd met figuratieve schilderingen uit 1996 aan de hand van Claire Daliers.

Eenvoudige bakstenen nutsgebouwen ten zuiden onder pannen schilddaken. Ten zuiden worden de nagenoeg gesloten gevels geritmeerd door steunberen.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Dilbeek, afdeling V (Itterbeek), 1865/16, 1883/21, 1899/2, 1912/16, 1922/9, 1928/29/1 en 1930/17.
  • S.N. 1989: Brouwerij Timmermans, Monumentenmap uitgegeven door het gemeentebestuur van Dilbeek naar aanleiding van Open Monumentendag op zondag 10 september 1989, Dilbeek.
  • S.N. 2010: Brouwerij Timmermans, Monumentenmap uitgegeven door het gemeentebestuur van Dilbeek naar aanleiding van Open Monumentendag op zondag 12 september 2010, Dilbeek.

Auteurs:  Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouwerij Timmermans [online], https://id.erfgoed.net/teksten/140303 (geraadpleegd op ).