Kasteel Rattennest

Tekst van Kasteeldomein Rattennest (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/13225)

Eertijds omwaterd U-vormig kasteel. Omgrachting heden gedempt. Geplaveid erehof en overblijfsel vlakke brug, afgezet met arduinen paaltjes waartussen kettingen. Geometrische tuin aangelegd aan oostzijde en in gedempte omgrachting, uitlopend in landschapspark waarin U-vormig wagenhuis aan noordzijde. Kasteel door populierendreef verbonden met de straat waar het domein aan straatzijde afgesloten is door haag en smeedijzeren hek tussen vierkante pijlers met bolvormige bekroning, van 1871.

Historiek

Eerste vermelding in Antwerpse Schepenbrieven van 1426 als "'t Goet te Groenenberghe". In 1557 beschreven als een speelhuis en hoeve met schuren en stallen, nagenoeg totaal verwoest in 1583. Het huidig gebouw dateert uit de eerste helft van de 18de eeuw. Hersteld in 1807 waarbij de kruiskozijnen verwijderd werden en de gevel bepleisterd, zodat het geheel een classicistisch uitzicht kreeg. Hek en poort geplaatst in 1871. Bouwtoelating daterend van 23 juli 1871. Door het uitgraven van de spoorweg in 1934 kwamen de hofgrachten droog te staan. Tevens werd in deze periode de rode beukendreef gerooid. Domein grotendeels verkaveld in 1948. Circa 1950 demping van hofvijver en buitengracht; tevens ontpleistering van gevels.

Beschrijving

Axiaal gelegen U-vormig kasteel van drie (noordelijke en zuidelijke) en negen (oostelijke en westelijke) traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (leien) met centraal smeedijzeren windwijzer. Witgeschilderd, bakstenen gebouw op arduinen plint (oostgevel); souterrain (noord-, zuid- en westgevels) met arduinen sokkel en kordonlijst; rechthoekige getraliede keldervenstertjes. Hoekrisalieten (voorgevel oost) met afgekante hoeken; één travee en twee bouwlagen onder achtzijdig tweeledig tentdak (leien). Middenrisalieten aan oost- en westgevels van drie traveeën onder driezijdig fronton met oculus. Risaliet oostgevel met imitatiebanden en gekorniste puilijst; westgevel pui met dubbele steektrap en smeedijzeren leuning, alsook erkervormende eerste bouwlaag onder rechthoekig balkon met smeedijzeren leuning. Rechthoekige meestal beluikte vensters met arduinen dorpels, voorzien van ijzeren leuningen bij tweede bouwlaag en in geriemde omlijsting van arduin bij oostgevel. Rondboogdeuren in middenrisaliet oostgevel.

Aan de noordzijde van het domein U-vormig wagenhuis (koetshuis + paardenstal) van één bouwlaag onder pseudo-mansardedak (kunstleien) met oeil-de-boeuf, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Bakstenen gebouw op arduinen plint, kordonlijsten. Zuidgevel: middenpartij met brede luifel, rondboogpoorten met waaiervormige bovenlichten. Poorten bij risalieten vervangen door rondboogvensters onder halfrond bovenlicht met waaier.

  • Hove, Technische dienst. doss. oude bouwvergunningen, 1871.
  • Flandria Illustrata 5, Kastelen in Vlaanderen, dl. II, o.l.v. Peleman B., Antwerpen, 1972, P. 92.
  • WILSENS S., Kastelen in Antwerpen, Hasselt, 1972, P. 86-87.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n2 (Ho-Ra), Brussel - Gent.
Auteurs:  Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Rattennest [online], https://id.erfgoed.net/teksten/13225 (geraadpleegd op ).