Oude Pastorie

Tekst van Oude Pastorie (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/13011)

Resterend noordelijk deel van het gebouwencomplex "Oude pastorie". Van de 13de eeuw tot 1898 was hier de woning van de pastoors (witheren van Tongerlo) van Nispen (Nederland) en Essen. Voor 1900 bestond het omwald complex uit een vrij grote binnenplaats omringd door stallen en schuren ten zuiden, woning met bovenverdieping ten westen en noordwaarts de nog bestaande vleugel aansluitend bij het oostelijk gelegen poortgebouw. In 1900 verkocht aan notaris Van de Velde die de zuid- en westvleugel liet slopen, de overige gebouwen werden hersteld naar ontwerp van architect Louis de Vooght. In 1944 werd het poortgebouw + bergplaats (vroegere kapel) volledig verwoest en de noordvleugel zwaar beschadigd.

Heden omgracht en ommuurd geheel in mooie tuin toegankelijk via boogbrug aan oostzijde. Gerestaureerde vroegere noordvleugel van vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (leien) met dakkapellen; opklimmend tot einde 17de eeuw (?), aan westzijde vierkant aanbouwsel van één travee en twee verdiepingen onder tentdak (mechanische pannen). Bepleisterde, beschilderde en verankerde lijstgevels gemarkeerd door imitatievoegen en dakvensters, laatstgenoemde met tuitgeveltjes op schouderstukken. Rechthoekige en getoogde, deels beluikte, vensters met arduinen lekdrempels. In de zuidgevel, rondboogdeur, onder het wapen van prelaat Piera, die in 1699 belangrijke verbouwingen liet uitvoeren.

Zuidoosthoek met polygonaal torentje onder naaldspits (leien), verankerde baksteenbouw met rechthoekige muuropeningen. Aansluitend aan oostzijde: laag hersteld bijgebouw onder zadeldak (mechanische pannen), verankerd bakstenen gebouw met blinde oostgevel, korfboogpoort aan westzijde.

  • MEEUSEN G., Oude Hoeven, Huizen, Erven en Geslachten te Essen II. De Oude Pastorij, in De Spycker, jaargang XII, 1955, nummers 3 en 4, p. 148-158.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n1 (A-He), Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oude Pastorie [online], https://id.erfgoed.net/teksten/13011 (geraadpleegd op ).