Tuinwijk Winterslag

Tekst van Steenkoolmijn van Winterslag: Mijncité (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/122165)

Omvattende de Acacialaan, Berkenlaan, Eikenlaan, Haagdoornstraat, Hovenierslaan, Kerkstraat, Margarethalaan, Noordlaan, Oostlaan, Populierenstraat, Sportlaan, Valleistraat, Vijverstraat. Met de bouw werd begonnen in 1913. De planning en de ontwerpen der oudste woningen werden gemaakt door architect A. Blomme. Verdere bouwcampagnes in 1917-1918, 1919-1924 en 1931-1948 (beperkt van omvang). De beboomde straten vertonen een onregelmatig patroon, met als spil de zeer brede Margarethalaan, met ruime groenstrook tussen beide rijvakken; ten zuiden van deze laan een plein met de kerk en de openbare gebouwen (school, Vormingscentrum voor Zelfstandigen); aan de Margarethalaan was ook de verdere infrastructuur voorzien (sportcentrum, zwembad, casino, ziekenhuis); deze plannen werden echter nooit uitgevoerd; het voetbalstadion en het ziekenhuis werden elders in de wijk ingeplant. Het geheel is opgetrokken in neotraditionele stijl met neobarokke elementen. Kleinere woningen, gegroepeerd in grote blokken wisselen af met ruime eengezinswoningen en villa's; de woningen zijn omringd door groene zones, de villa's liggen in ruime tuinen. De gebouwen zijn opgetrokken uit baksteen, hoofdzakelijk geel beschilderd. Alle mogelijke traditionele en barokke elementen zijn gebruikt om variatie te brengen in de verschillende entiteiten (deuren, geveltoppen, muurankers, kruis- en kloosterkozijnen, oculi, zijgevels met aandaken, top- en schouderstukken, getrapte dakvensters en zijgevels, nissen), zodat het onmogelijk is een typologie op te stellen binnen het kader van deze studie. Algemeen kan gesteld worden dat de Margarethalaan en de Oostlaan een meer residentieel karakter vertonen, terwijl de kleinere woningen en de grote woonblokken gegroepeerd zijn in de andere straten.

Een tweede gedeelte der tuinwijk omvat de Buitenlaan, Dwarsstraat, Groenstraat, Kruisstraat, Noordlaan en Passerelstraat, met als kern de kapel, gelegen op een beboomd pleintje aan de Noordlaan. De huizen werden gebouwd in samenwerking met de Maatschappij der Goedkope Woningen. De huizen vertonen qua stijl en opvatting een grote gelijkenis met het hoger beschreven gedeelte der tuinwijk, doch zijn kleiner van omvang en soberder van afwerking; het gebruik van ornamenten die de verschillende entiteiten differentiëren is beperkt.

Tuinwijk omvattende de Bijenstraat, Bloemenstraat, Daliastraat, Doornstraat, Erabelstraat, Geraniumstraat, Leliestraat, Lindenstraat, Myosotisstraat, Petuniastraat, Plataanstraat, Sint-Eventiuslaan. Qua algemene opvatting (onregelmatig stratenpatroon, beboomde straten, gebruik van groenzones) zoals de hoger beschreven wijken, doch recenter en vrij sober in de afwerking der gebouwen. Vier onderscheiden types: Type I: Bijenstraat, Daliastraat, Geraniumstraat, Leliestraat. Entiteiten van tweegezinswoningen, elk twee traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (mechanische pannen). Bakstenen gebouwen met rechthoekige vensters en dito deuren in een uitspringende, geblokte omlijsting van baksteen, met druiplijst. Type II en III: Bijenstraat, Bloemenstraat, Doornstraat, Erabelstraat, Lindenstraat, Myosotisstraat, Petuniastraat, Plataanstraat, Sint-Eventiuslaan. Deze types vertonen grosso modo onder meer dezelfde kenmerken als type I; type II is voorzien van een zadeldak en een rechthoekige deur in een uitspringende, geprofileerde baksteenomlijsting met druiplijst en rechthoekig bovenlicht met waaier; type III heeft rondboogdeuren met geprofileerde bakstenen imposten en dito druiplijst. Type IV: Bijenstraat. Vrij recent (circa 1950).

  • Algemene bibliografie, zie Beringen-Mijn
  • S.N. 1957: Kolenmijnen van Winterslag 1907-1957, Brussel.
  • S.N. 1951: Bijzonderste Treffen uit de geschiedenis van Winterslag, Technisch Tijdschrift van de Unie der Ingenieurs uit de Speciale Scholen van de Katholieke Universiteit te Leuven LXXV.1, p. 97-101.
  • LEBAQZ J. 1931: Les industries extractives à l'exposition internationale de Liège, Brussel.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Steenkoolmijn van Winterslag: Mijncité [online], https://id.erfgoed.net/teksten/122165 (geraadpleegd op ).