Zeer uitgebreide gemeente gelegen tussen de Brusselse agglomeratie en de taalgrens. De dorpskern is ingeplant op een steile helling met halverwege gelegen kerk en gemeenteplein; het kasteel der plaatselijke heren is gesitueerd aan de voet van deze helling bij de Ijse. Deze gunstige ligging, nog bevoordeeld door het nabije Zoniënbos, economische omstandigheden en de hertogelijke bescherming maakten van Overijse een belangrijke vrijheid die haar hoogste bloei kende tussen de tweede helft van de 12de eeuw en midden 14de eeuw; nadien verviel ze tot een gewone heerlijkheid bestuurd door de plaatselijke heren.

Dorpsbranden worden gesignaleerd in 1390, 1489, 1692; verwoestingen tijdens de godsdienstoorlogen versnelden het verval, en plunderingen in 1683-84 door de Franse troepen.

De druiventeelt, aangevat in 1878, kende een bloeiperiode tussen beide wereldoorlogen, en veranderde sterk het aspect van de gemeente.

Recente verkavelingen en bebouwing geven aan deze uitgestrekte gemeente met talrijke gehuchten een vrij sterk residentieel karakter.