Gelegen in het noorden van het district en behorend bij een uitbreiding van de vooruitgeschoven fortenlijn van de Brialmontvesting (1860-1865) ter verdediging van Antwerpen. Reeds vóór de voltooiing van de fortengordel met acht forten, bleek dat het voorziene inundatiegebied onvoldoende was om de noordelijke havenuitbreiding te verdedigen. In 1868 werd besloten om op het hoger gelegen "Merksems plateau" een stenen fort te bouwen om in de lacune te voorzien. In 1871 werd met de bouw begonnen en, alhoewel de sluitsteen boven de ingang het jaartal 1876 vermeldt, werden de werken pas voltooid in 1882.

Voor de aanleg van dit polygonale fort stond het grondplan van de forten I-VIII als model. In dit fort echter werd het reduit van het keelbolwerk verlegd naar het midden van het fort waardoor ook de toegangspoterne moest verlengd worden. In 1914 werd het reduit, vermoedelijk gebruikt als kruitmagazijn, opgeblazen zodat het nu een vormeloze begroeide steenmassa is. Na de Tweede Wereldoorlog nam de zeemacht het fort in gebruik tot het in 1972 door de militaire overheid ontruimd werd.

Sinds 1977 eigendom van de gemeente, opgeknapte gebouwen ingericht voor recreatieve doeleinden, terreinen fungerend als groen- en sportgebied. Zo is de hoofdwal aan zuid- en westzijde afgegraven om plaats te maken voor sportterreinen. De wal van het noordelijk hoofdfront en de oostwal behielden hun profiel en aanplantingen.