Jan Van Rijswijcklaan

Tekst van Jan Van Rijswijcklaan (https://id.erfgoed.net/themas/11737)

Brede en lange straat tussen Koning Albertpark en Boomsesteenweg. Zuidelijke uitvalsweg richting Boom-Brussel, die ter hoogte van de vroegere Brialmontgordel de zogenaamde "Kleine Ring" overbrugt. Naamgeving naar burgemeester Jan Van Rijswijck (1853-1906).

In 1909 werd besloten tot de aanleg van de straat, project pas volledig gerealiseerd in 1938; eerste gedeelte tussen Lozanastraten en huidige Desguinlei aangelegd in 1909, verlengd tot Koning Albertpark in 1928, tot Jan de Voslei in 1929 en tot Boomsesteenweg in 1937-38.

Brede laan met twee rijvakken, deels beboomde middenberm met tramsporen. Bebouwd met riante herenwoningen en luxe flatgebouwen in de loop van de 20ste eeuw, onbebouwd gedeelte ter hoogte van autosnelweg. Voornamelijk tussen Koning Albertpark en Desguinlei sterk residentieel karakter met ruime eengezinswoningen uit het tweede-derde kwart van de 20ste eeuw en recente hoge bouw. Tussen Desguinlei en Boomse Steenweg bebouwing vanaf circa 1930 met meer- en eengezinswoningen. Deze heterogene bebouwing vormt door eenheid in bouwperiode (zie aanleg van verschillende straatdelen), bouwstijlen en typen van woningen toch een homogeen en statig geheel.

Eengezinswoningen, meestal van het enkelhuistype, opgetrokken in eclectische of neostijl, vaak met neo-Lodewijk XV-, XVI- of art-deco-ornamenten. Lijstgevels met natuurstenen parementen van twee tot vier bouwlagen, onder leien pseudo-mansarde- of platte daken; markerende, vaak gebogen, erkers en balkons. Vele woningen werden reeds bij de bouw voorzien van een garage, wat wijst op de sociale status van de bewoners. Voortuinen met lage ijzeren afsluitingen. Flatgebouwen in nieuwe zakelijkheid van de jaren 1930 met over de hele gevel doorlopende erkers, recente hoge bouw met vlakke gevelwanden en grote rechthoekige ramen.

Op middenberm ter hoogte van Camille Huysmanslaan staan sinds 1935 een fontein van steen en brons naar ontwerp van Hendrik Beyaert van 1886 en twee bronzen beeldengroepen, namelijk "Samson en de leeuw" (1893) en "Briesende leeuwen" (1910) naar ontwerp van JosuƩ Dupon, aanvankelijk stonden deze fontein en beelden voor de Nationale Bank (Frankrijklei). De fontein bestaat uit boven elkaar geplaatste bekkens van verschillende grootte.

Aan voet van zogenaamde "B.P.-building" (nr. 162) beeldengroep naar ontwerp van Ianchelivici: twee paarden en liggende figuur op hoge sokkel met opschrift: "perennis perdurat poeta".

Voor het zogenaamde Bouwcentrum (hoofdpaviljoen naar ontwerp van Renaat Braem van 1957): grote stenen bol, afkomstig van het Oostenrijks paviljoen van Expo 58.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Jan Van Rijswijcklaan [online], https://id.erfgoed.net/teksten/113503 (geraadpleegd op ).