Marnixplaats

Tekst van Marnixplaats (https://id.erfgoed.net/themas/11316)

Gelegen in het Zuidkwartier, op het kruispunt van acht straten, met name Schelde-, Geuzen-, Lambermont-, Vrijheid-, Tol-, De Vrière-, Zwijger- en Karel Rogierstraat.

Pleintje daterend van circa 1880; de naam, gegeven in 1876, herinnert aan Filips van Marnix, heer van Sint-Aldegonde (1538-98), buitenburgemeester van Antwerpen en vertrouwensman van Willem van Oranje.

In het midden van het plein en blikvanger van de erop uitkomende straten: monumentaal standbeeld van Savonnièresteen - 20 meter hoog - opgericht in 1883 ter herdenking van de vrijmaking van de Schelde (1863); ontwerp van architect J.J. Winders, in samenwerking met de beeldhouwers Louis Dupuis (leeuwen en medaillons), Jaak de Braekeleer (Neptunus en Mercurius)en Frans Floris (schrijvend figuurtje). Hoge vierzijdige sokkel uitlopend in een obelisk en bekroond met beeld van Neptunus; op de voet: watergoden in een geblokte rondboog die door de losgebroken ketens het Scheldewater uitspuwen; het smallere gedeelte, versierd met medaillons, is onderaan geflankeerd door vier sokkels, waarop respectievelijk leeuwen en een figuurtje dat "1863 Schelde Vrij" in de zuil grift, bovenaan door twee uitstekende scheepsboegen; tenslotte de triomferende Neptunus vergezeld van Mercurius (rechts) en een knielende vrouw (links); het geheel is omgeven door hekken, tussen zware postamenten; op de hoeken: monumentale smeedijzeren lantaarns.

Heterogene, thans fel verloederde bebouwing van zestien huizen in totaal; de nummers 7-8-9 en 11-12-13 - aansluitend bij Tol- en De Vrièrestraat - gebouwd in de geest van het neoclassicisme, eigen aan de buurt (Zuid) en tijd (eind negentiende eeuw). Alle huizen met winkel- of cafépui: de nummers 1, 2, 3, 4, 5, 6, 12, 13 en 16 met bewaarde functie; nummer 14 garage. Alleen de nummers 12, 13 en 15 met originele houten pui.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Marnixplaats [online], https://id.erfgoed.net/teksten/113059 (geraadpleegd op ).