Grote Markt

Tekst van Grote Markt en omgeving (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/102612)

Na de verheffing van Lier tot stad in 1212, ontstond een nieuwe omwalling. De huidige Grote Markt vormde hierin een belangrijke kern waarop de hoofdstraten, die in verbinding stonden met de stadspoorten, samenkwamen.

Door de bloei van de lakennijverheid: oprichting van een lakenhal in 1367, naderhand uitgegroeid tot stadhuis. In 1383: gedeelte van de Markt voor de lakenhal gekasseid; in 1557 opgehoogd en helemaal gekasseid. Tot op heden belangrijk politiek en commercieel centrum met als blikvanger Stadhuis en Belfort. Tevens vestigingsplaats van de stadsbrouwerij en Sint-Jacobsgodshuis. Straatbeeld tot de oorlogsbrand van 1914 gekenmerkt door talrijke gevels van oude gildehuizen uit 17de en 18de eeuw. In 1914 werd driekwart van de bebouwing verwoest; volledig bewaarde westzijde (nummers 36-44) met onder meer de historische panden nummers 36, 41-42, evenals nummer 57, Stadhuis en Belfort.

Heden nagenoeg rechthoekig plein met versmallend en sterk draaiend gedeelte aan zuidoostzijde. Bij de wederopbouw echter enkele rooilijnwijzigingen ten behoeve van het verkeer en een betere zichtbaarheid onder meer ter hoogte van de Koning Albertstraat en de nummers 54 en 55 en ook bij de bocht en aangrenzende hoekpanden aan de Vismarkt. Hoekpand Eikelstraat met voetgangersgalerij tot aan de Lantaarnstraat pas in de jaren 1950 gerealiseerd naar de sinds 1915 geformuleerde voorstellen als alternatief voor een radicale straatverbreding. Wederopbouwarchitectuur, grosso modo met behoud van de oude pleinformatie en percelering, sporadisch doorbroken voor nieuwe bouw. Enkele panden (nummers 20, 21, 22) werden bijna integraal gereconstrueerd volgens het oorspronkelijke uitzicht. Voorts weinig verwijzingen naar de vooroorlogse toestand. Volgens oude foto's voornamelijk bestaande uit classicistische, laat-classicistische of eenvoudige 19de-eeuwse lijstgevels; ter plaatse van het huidige nummer 23: opvallend neobarok herenhuis van 1890 gebouwd in opdracht van Ch. Cools door E. Careels.

De huidige architectuur vertoont doorgaans varianten van traditionele bouwschema's geïnspireerd op gotiek en renaissance. Anderzijds vinden we uitgesproken neostijlen (onder meer neorococo) met als gevolg een drukke opeenvolging van topgevels; gezien de commerciële functie veelal met aangepaste of verbouwde begane gronden. Uitzonderlijk art-deco-getinte gevels (onder meer nummers 67-69).


Bron: KENNES H. & WYLLEMAN L. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Lier, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Grote Markt en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/teksten/102612 (geraadpleegd op ).