Collectief

Unitas Tuinwijk, Deurne

ID
11104
URI
https://id.erfgoed.net/personen/11104

Beschrijving

In functie van de oprichting van de Unitas Tuinwijk aan het Boekenbergpark in Deurne, werd op 2 juli 1923 overgegaan tot de oprichting van het huurderscoöperatief ‘Coöperatie Unitas Tuinwijk’.

De oprichting van een huurderscoöperatief kaderde in de nasleep van de huisvestingswet van 1919. Hierin werd immers bepaald dat niet enkel arbeiders konden genieten van financiële steun, maar dat elke werknemer wiens loon onder een maximumgrens lag, beroep kon doen op een premie en gunstige leenvoorwaarden. Zo gingen diverse lagere bedienden zich groeperen in werknemersverenigingen met als ambitie de bouw van tuinwijken. De specifieke impuls tot de bouw van de Unitas tuinwijk kwam van Albert Kennis, ondervoorzitter van Unitas, vereniging van Belgische Kantoorbedienden, en Edward Leonard, bediende, architectuurcriticus en redactielid van de Bouwgids. Kennis werd voorzitter van de coöperatie en Leonard zaakvoerder. Aangezien ze kozen voor een huurderscoöperatief, kon de wijk een omvang en middelen bereiken die voor een lokale huisvestingsmaatschappij onmogelijk waren. Ook hadden de aandeelhouders inspraak over het ontwerp van de wijk. Deze aanpak hield echter ook de consequentie in dat de kostprijs per woning veel hoger lag dan een doorsnee sociale woning omwille van de aanleg van de infrastructuur. Door een aandeel te kopen werd men lid van de coöperatie en mede-eigenaar van de tuinwijk. Een maandelijkse bijdrage van de aandeelhouders volstond om geleend kapitaal af te betalen, en om te voorzien in de werkingskosten en het onderhoud van de tuinwijk.

De propaganda voor de wijk richtte zich aldus voornamelijk tot bedienden en werd al snel een groot succes. De Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen en Woonvertrekken gaf in januari 1923 de toestemming tot aankoop van de gronden en op de stichtingsvergadering in juli waren 140 leden aanwezig. In 1924 beëindigde de Staat echter haar financiële steun aan de tuinwijken en kregen huisvestingsinitiatieven enkel toelagen in verhouding tot het aantal verkochte woningen. Het bestaan van huurderscoöperatieven werd aldus sterk bemoeilijkt en zo evolueerde de Unitas Tuinwijk tot een Koperscoöperatief. Het ledenaantal viel terug tot 80 omdat de woningen niet langer betaalbaar waren voor mensen met een lager inkomen.

De maatschappij werd ontbonden op 26 juni 1971 en overgenomen door de maatschappij Deurnese Moderne Woning.

  • BENTEIN C. 1979-1980: De Unitas Tuinwijk te Deurne van architect Eduard Van Steenbergen beschouwd in het geheel van de geschiedenis van de tuinwijken in België, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Rijksuniversiteit Gent, 64-77.
  • NAESSENS J. 2007: Voor de verheffing van het volk sociale hoogbouw in Antwerpen : de projecten van Alfons Francken en Onze Woning (1929-1937), onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, 41-43.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Opdrachtgever van

Unitas Tuinwijk

Adelbert Kennisplein 1-19, Charles Philipslaan 1-8, Drakenhoflaan 199-211, Eksterlaar 2-26, Heirmanstraat 1-6, 8, Oudedonklaan 1-24, 25-133, Unitaslaan 1-119, 120-123, 125-129 (Antwerpen)
Tuinwijk uit het interbellum naar ontwerp van E. van Steenbergen, bestaande uit 199 woningen met ommuurde en omhaagde voortuintjes.



Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Unitas Tuinwijk, Deurne [online], https://id.erfgoed.net/personen/11104 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.