erfgoedobject

Dackemaerts hofstede

bouwkundig element
ID
91565
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91565
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Juridische gevolgen

Beschrijving

"Dackemaerts hofstede", "Goed ter Kruise" of "Hoeve Hanssens", historische hoeve in site opklimmend tot de 15de eeuw, met voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen, woonhuis en schuur met 18de-eeuwse kern.

Historiek

Het toponiem "Dackemaerts hofstede" komt voor het eerst voor in een afschrift van een akte uit 1419. Op een kaart bij het tiendenboek van de Sint-Maartensabdij (circa 1645) wordt op deze plaats bebouwing weergegeven. Op een kaart van Sint-Katharina uit 1778 wordt de Kortrijksestraat weergegeven met aanduiding van de hoeve: weergegeven als twee haakse volumes binnen vierkante omwalling, met vermelding: "hofstede jonkheer Vandemaele, staende recht over den mylsteen". Op de Ferrariskaart (1770-1778) worden drie volumes weergegeven in de huidige U-vormige constellatie binnen een vierkante walgracht met noordelijke toegang, verbonden met de Kortrijksestraat via een korte dreef. Flankerend ten zuiden en oosten wordt een waterloop weergegeven. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) wordt duidelijk dat het boerenhuis zich aan de oostzijde van het erf bevindt, twee landgebouwen aan de zuid- en westzijde. Op het erf en nabij de erftoegang (noord) bevinden zich kleinere bijgebouwen. Volgens kadaster wordt de hoeve rond 1890 volledig gereconstrueerd, vermoedelijk gaat het hierbij om een ingrijpende verbouwing van het boerenhuis (verlenging aan zuidzijde en haakse aanbouw aan oostzijde), verbouwing van de schuur, en afbraak en nieuwbouw van de stal. Ten zuidoosten van het erf wordt een bakhuisje opgericht, het bijgebouw op het erf wordt afgebroken. De hoeve werd onder meer uitgebaat door Constant Samyn, burgemeester van Lendelede van 1912 tot 1932, vanaf 1919 door de familie Hanssens. In de loop van de 20ste eeuw werd de walgracht gedempt.

Beschrijving

Losstaande roodbakstenen hoevegebouwen onder pannen zadeldaken (boerenhuis in Vlaamse pannen, landgebouwen in mechanische pannen), in U-vormige opstelling rondom het erf in losse verharding en met struikbegroeiing. Landgebouwen met groengeschilderd houtwerk. Noordelijke erftoegang via ijzeren hek tussen vernieuwde bakstenen pijlers.

Ten oosten het noord-zuid gerichte boerenhuis met haakse achteraanbouw en stalletje in het verlengde. Erfgevel van vier traveeën met vernieuwd parement en aangepaste muuropeningen, met aanbouw van drie staltraveeën ten zuiden (tweeledige deurtjes en dichtgemaakte muuropening). Achter- en zijgevel met bewaard houtwerk in getoogde vensteropeningen. Noordelijke zijgevel met vlechtingen. Houten klokkenruiter, klokje verdwenen.

Parallel ten westen het schuurvolume, als 19de-eeuwse aanpassing van een 18de-eeuwse schuur. Zuidelijke zijgevel met sporen van nokverhoging en verbreding, met vlechtingen op de oude daklijn. Nieuwere noordelijke wagenhuistravee, onder I-profiel, deels gedicht. Overkragend dak, zijgevels met oculi in de geveltoppen. Erfgevel met centrale schuurpoort met klinket, geflankeerd door lage deurtjes in getoogde muuropeningen.
Ten zuiden de oost-west georiënteerde stal met ruime dakoverkraging aan erfzijde en getoogde muuropeningen waarin onder meer tweeledige staldeurtjes. Zijgevels met radvenster en druiplijst.

Aan de noordzijde naast de erftoegang een landgebouw met wagenhuis en stapelzolders, zie grote muuropeningen onder ijzeren I-profielen, laadvenstertjes onder haakse nok. Houten poorten en deurtjes. Aan de noordoostzijde met afgeronde en ingesneden hoek.
Ten zuiden van het boerenhuis het bakhuisje onder golfplaten zadeldakje.
Toevoeging van nieuwe loods aan straatzijde.

  • Archief Sint-Andriesabdij Brugge, Pretiosa, nr. 6: Tiendboek van de Sint-Maartensabdij van Doornik, circa 1645.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Lendelede, 1895/7.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds d'Ennetières, nr. 2039: Kaart van Sinte-Catharina, 1778.
  • DELAERE J. e.a., Landelijk leven en hoevengids, Lendelede, Lendelede, 1987, p. 70.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Lendelede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL41, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dackemaerts hofstede [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91565 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.